AMSTERDAM - Met trots presenteert het Stedelijk Museum Amsterdam Catherine Christer Hennix: Traversée du Fantasme, de eerste internationale solotentoonstelling in meer dan veertig jaar van de Zweedse componist, filosoof, dichter, wiskundige en beeldend kunstenaar Catherine Christer Hennix.

Deze overzichtstentoonstelling brengt het beeldende werk van Hennix samen, waaronder een reeks schilderijen, muurschilderingen en sculpturen. De tentoonstelling wordt in twee zalen getoond die qua opstelling doen denken aan de praktijk en wachtkamer van een psychoanalyticus. Hennix is vooral bekend als componist van geluidsomgevingen, maar is altijd beeldend werk blijven maken. Daarin snijdt zij thema's aan die aanschuren tegen logica, intuïtieve wiskunde, modale muziek en psychoanalyse. In haar werk speelt Hennix met het idee van betekenisoverdracht doordat ze gebruik maakt van een heel eigen, soms ongrijpbare taal die aan strenge regels is gebonden.

Voor deze tentoonstelling beziet en plaatst Hennix haar oudere werk in het licht van de huidige discussies over non-conventionele vormen van gender. Gek genoeg is het openbaar toilet, dat vaak ofwel uitsluitend voor mannen ofwel alleen voor vrouwen is, een absurde hoofdrol gaan spelen in de discussies rond gender en de rechten van transgenders. Hennix' werk krijgt een heel nieuwe betekenis in de context van de 'wc-wet' die in steeds meer staten van de Verenigde Staten wordt ingevoerd en die het transgenders verbiedt gebruik te maken van de wc voor het geslacht waar ze zich mee identificeren. Hennix noemt dit hardnekkige vooroordeel in haar particuliere vakjargon 'urinaire discriminatie'.

Traversée du Fantasme

kijkt terug op een deels gerealiseerd oeuvre dat Hennix in de jaren 1990 opbouwde met haar partner Lena Tuzzolino. Samen probeerden zij een reeks performances en installaties te ontwikkelen waarin telkens een seminar centraal stond van de Franse psychoanalyticus Jacques Lacan. Het uitgangspunt van de tentoonstelling is een serie schilderijen die Hennix maakte voor de groepstentoonstelling Parler Femme in Museum Fodor in 1991, waarvoor ze een reeks wiskundige vergelijkingen schilderde in vier kleuren plus zwart en wit, geïnspireerd op Lacans beruchte theorie over seksuele differentie.

Over Catherine Christer Hennix

In de jaren 60 en 70 werkte de vernieuwende geluidskunstenaar Catherine Christer Hennix regelmatig samen met de Amerikaanse anti-kunstfilosoof, componist en violist Henry Flynt. Andere inspiratiebronnen van Hennix zijn de traditionele Japanse muziek gagaku en de vroege vocale werken van de laat-middeleeuwse componisten Perotinus en Leoninus. Hennix is hoogleraar wiskunde en computerwetenschapppen. In 2000 ontving ze de Centenary Prize Fellow Award van het Clay Mathematics Institute voor haar samenwerking met de Russisch-Amerikaanse dichter en wiskundige Alexander Esenin-Volpin.

Wereldpremière

Op 16 en 17 februari 2018 vindt de première plaats van Blue(s) in Green to the 31 Limit, een nieuw werk van Catherine Christer Hennix dat twee maal wordt uitgevoerd in het Teijin Auditorium als deel van de Sonic Acts Academy in het Stedelijk Museum. Dit nieuwe werk, uitgevoerd door Benjamin Duboc, Rozemarie Heggen en Marcus Pel, gaat in op opvattingen over de ruimte en probeert met name onze ervaring van ruimte-gebonden fenomenen tegen te werken. Het werk maakt deel uit van een reeks experimenten met microtonaliteit, pure intonatie en de ruimte van geluid. Op 18 februari bespreekt Marcus Boon het werk van Hennix op een symposium in het Stedelijk Museum Amsterdam Teijin Auditorium.

De curatoren van Traversée du Fantasme zijn Karen Archey, Conservator Hedendaagse Kunst en Time‑based Media bij het Stedelijk Museum Amsterdam, en Lawrence Kumpf, artistiek directeur van Blank Forms, een non‑profit organisatie die zich inzet voor aankomende en 'vergeten' kunstenaars die in time based media werken.

In 2017 startte het Stedelijk Museum samen met Sonic Acts een langlopend onderzoeksprogramma naar de minder bekende pioniers van de geluidskunst. Dit leidde in 2017 tot een programma in het Stedelijk rond de ontsluiting van de archieven van de Amerikaanse componist en geluidskunstenaar Maryanne Amacher (1938‑2009). De performance Blue(s) in Green to 31 Limits en de tentoonstelling Catherine Christer Hennix: Traversée du Fantasme worden georganiseerd door het Stedelijk Museum Amsterdam in samenwerking met Sonic Acts in het kader van hun gezamenlijke missie de canon van de geluidskunst te verbreden.

De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door een genereuze bijdrage van de Empty Gallery, Hong Kong.