AMSTERDAM - Fotografie legt vaak het verstrijken van de tijd, de veranderlijkheid en het ouder worden van mensen en dingen vast, maar foto’s zelf zijn ook bij uitstek vergankelijke objecten. Van 30 maart t/m 12 augustus presenteert het Stedelijk Museum Amsterdam Forever Young?, een tentoonstelling over de relatie tussen fotografie en vergankelijkheid. In een vijftal zalen worden zowel foto’s getoond die vergankelijkheid in beeld brengen als werken die onderhevig zijn aan verval. Maar ook fotografie die speelt met de suggestie van veroudering en kunstwerken waarin de combinatie van fotografie en andere materialen tot problemen leidt.

Fotografische objecten zijn in het museum voorwerp van bijzondere zorg, vooral waar het kleurenfotografie betreft en kunstwerken waarin fotografie werd gecombineerd met andere beeldende materialen. Ondanks zorgvuldig gecontroleerde bewaaromstandigheden worden met name vroege kleurenfoto’s steeds roder en verouderen de afzonderlijke componenten van mixed media werken soms verschillend ten opzichte van elkaar. Restauratie is slechts beperkt mogelijk, nieuwe digitale montage- en afdruktechnieken kunnen de oudere analoge prints vervangen maar dit alles leidt tot vragen en dilemma’s bij alle betrokkenen.

Een voorbeeld van deze complexe problematiek is C’est moi qui fais la musique van Ger van Elk uit 1973, waarbij de foto gedeeltelijk is overgeschilderd met acrylverf. Deze verf heeft weer andere eigenschappen dan de ondergrond en bovendien reageren de materialen ook nog eens op elkaar. Als gevolg van de verschillende verouderingsprocessen ziet het werk er nu anders uit dan toen het gemaakt werd en zijn de onderlinge kleurverhoudingen verstoord. Van het werk zijn twee afdrukken te zien, het ene is de oorspronkelijke, verkleurde, montage met airbrush en het andere is door Van Elk in de vroege jaren 2000 zelf opnieuw gemaakt met behulp van photoshop.

Aanleiding van deze presentatie is het project ‘Photographs and Preservation. How to Save Photographic Works for the Future?’, onderdeel van het programma Science4Arts, gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) waarbinnen het Stedelijk Museum i.s.m. de Universiteit Leiden drie promotieonderzoeken begeleidt.

Kunstenaars
In Forever Young? Fotografie en vergankelijkheid is werk te zien van:

Hans Aarsman (NL, 1951), Ania Bien (PL, 1946), Koos Breukel (NL, 1962), Ria van Dijk (NL, 1920), Rineke Dijkstra (NL, 1959), Ger van Elk (NL 1941-2014), Gerard Fieret (NL, 1924 – 2009), Émeric Lhuisset (FR, 1983), Tracey Moffatt (AU, 1960), Wijnanda Deroo (NL, 1955), Harry Sengers (NL, 1948), Johannes Schwartz (DE, 1970) en Berend Strik (NL, 1960).

Wetenschappelijk symposium
Op 5 en 6 april organiseert het Stedelijk Museum een tweedaags wetenschappelijk symposium ‘The Materiality of Photographs’, speciaal voor conservatoren, restauratoren en andere belangstellenden. Op dit symposium worden in de vorm van papers, paneldiscussies en een bezoek aan de tentoonstelling, de resultaten van het Science4Art onderzoek gepresenteerd, dat in 2012 door het Stedelijk Museum en de Universiteit Leiden is geïnitieerd. Voor meer informatie over het onderzoek Science4Art en de deelnemende partners klik hier voor een eerder persbericht. Voor tickets klik hier.

STEDELIJK TURNS
De tentoonstelling is onderdeel van een nieuw, langlopend onderzoeksprogramma, STEDELIJK TURNS, waarin de collectie van het museum op een experimentele manier wordt benaderd, geïnterpreteerd en gepresenteerd.

De tentoonstelling is samengesteld door Hripsimé Visser, conservator fotografie Stedelijk Museum Amsterdam