AMSTERDAM - In de aanloop naar World Cleanup Day 2020 is het onderzoek naar de vangst van de Bubble Barrier in het Westerdok in Amsterdam van start gegaan. De Bubble Barrier is een luchtbellenscherm dat is ontwikkeld door The Great Bubble Barrier. Het haalt plastic uit de Amsterdamse grachten en voorkomt daarmee dat grachtenplastic naar de Noordzee stroomt. Plastic Soup Foundation gaat onderzoek doen naar dit afgevangen grachtenplastic in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Het plastic dat door de Bubble Barrier uit het water wordt gehaald bevat een schat aan informatie. Plastic Soup Foundation gaat onderzoeken hoeveel plastic er wordt gevangen; om welke items het gaat; welke merken veel voorkomen en of het afval tot de bron is te herleiden. Belangrijke informatie om plasticafval in de grachten in de toekomst doelgericht te voorkomen. Bijvoorbeeld door in gesprek te gaan met producenten over alternatieven voor wegwerp plastic verpakkingen en een snelle invoering van statiegeld op blikjes. Een verbod op bepaalde wegwerpproducten en het overstappen op duurzame verpakkingen draagt bij aan de strijd tegen plastic soep. Komende zaterdag is het World Cleanup Day waarbij zoveel mogelijk zwerfafval wordt opgeruimd en ook wordt gekeken naar soort en herkomst.

Waarom dit onderzoek?
Met de Bubble Barrier als nieuw middel zoekt Waterschap Amstel, Gooi en Vecht in samenwerking met Amsterdam Plastic Smart City (een programma van de gemeente Amsterdam) naar een oplossing voor het zwevende plastic en kleiner plastic afval dat ondanks het drijfvuilvissen achterblijft in het grachtenwater. De betrokken partijen willen graag weten hoeveel afval de Bubble Barrier gemiddeld vangt en wat voor producten in het opvangsysteem belanden. De proefperiode met de Bubble Barrier duurt drie jaar. Het onderzoek is gericht op het verzamelen van informatie over het functioneren van het bellenscherm en om te helpen bij het bepalen of op meerdere locaties een bellenscherm geplaatst zou moeten worden.

"Plastic in ons water vormt een steeds groter probleem, ook voor het werk van het waterschap. Het heeft ingrijpende effecten op de kwaliteit van ons water en daarmee op alles wat in of bij het water leeft. Juist daarom is het belangrijk dat het waterschap intensief samenwerkt met anderen om een vuist te maken tegen dit maatschappelijk zeer urgente probleem. De innovatieve Bubble Barrier in Amsterdam is hier een mooi en belangrijk voorbeeld van," aldus Sander Mager, bestuurder bij Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Hoe ziet het onderzoek eruit?
Ruim een jaar lang wordt met behulp van een team van vrijwilligers het door de Bubble Barrier verzamelde afval gedroogd, gesorteerd en geanalyseerd. Het afval wordt gecategoriseerd binnen de zogenaamde OSPAR-methodiek. De ruim 100 OSPAR-categorieën binnen deze methode zullen na de monitoringsperiode een schat aan informatie opleveren. Zo zal naast kennis over het functioneren van de Bubble Barrier ook inzicht verkregen worden in de vele bronnen en vormen van plastic vervuiling en de variaties daarin per seizoen.

Hoewel door de maatregelen vanwege het coronavirus nog niet gestart kon worden met de monitoring, is het verzamelde afval al wel enkele maanden apart gehouden. Een tijd lang zijn er zeer weinig mensen in de publieke ruimte geweest en bovendien zijn grote publieksevenementen zoals Koningsdag en The Pride afgelast. Naar alle waarschijnlijkheid zijn deze uitzonderlijke invloeden ook terug te zien zijn in de analyse van het verzamelde afval.

Bubble Barrier Amsterdam Westerdok
De Bubble Barrier in het Westerdok is in november 2019 geplaatst door The Great Bubble Barrier in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam. Zorgen voor schoon water is een kerntaak van het waterschap. Het waterschap, gemeente en Plastic Soup Foundation werkten eerder samen in het "Amsterdam Clean Water" convenant, dat schoon water zonder plastic in Amsterdam nastreeft en uitstroom van Amsterdams plastic naar open zee wil voorkomen. Het Westerdok in het Westelijk Havengebied is een uiteinde van de monumentale grachtengordel van Amsterdam en een uitgang naar het IJ.

Hoe werkt de Bubble Barrier?
 De Bubble Barrier is een scherm van luchtbellen gecreëerd door lucht door een geperforeerde buis te pompen, die op de bodem van een kanaal of rivier ligt. Het bellenscherm zorgt voor een opwaartse stroming, die afval naar de oppervlakte voert. Door de diagonale plaatsing van het bellenscherm in het Westerdok, wordt er slim gebruik gemaakt van de natuurlijke stroming van de gracht. Het afval wordt hierdoor naar het opvangsysteem aan de kade gedreven, waar het wordt opgeslagen. Het opgevangen afval wordt uit het opvangsysteem verwijderd door Waternet. De Bubble Barrier werkt 24 uur per dag, 7 dagen per week, hindert scheepvaart niet, is visvriendelijk en kan over de gehele breedte van een kanaal of rivier worden ingezet.