AMSTERDAM - Iede Hoorn uit Amsterdam en Aisha Krako-Bransen uit het Friese Aldeboarn maakten de overstap van de luchtvaart naar de uitvaart. Waar ze eerst mensen ontmoetten waarmee ze een korte en intensieve relatie aangingen tijdens de vlucht, doen ze dat nu vanuit een diepere laag bij het afscheid. Bovendien hebben ze een belangrijke missie: ze willen aandacht voor ‘de dood’, het bespreekbaar maken. Zodat ze nog meer mensen kunnen helpen in het rouwproces. En ze willen laten zien dat een afscheid ook licht, sprankeling en ontzettend bijzondere en waardevolle momenten in zich heeft.
‘We willen de uitvaart uit de taboesfeer halen’
Hun carrièreswitch is volgens de ondernemers logischer dan vaak wordt gedacht. ‘We vinden het heel fijn om mensen te verzorgen en het hen naar de zin te maken’, vertelt Aisha. ‘Net zoals bij het regelen van een uitvaart, sta je ook in de luchtvaart onder tijdsdruk. En bij beide beroepen kom je veel verschillende mensen van diverse culturen tegen, waarmee je een kortstondige, intensieve relatie aangaat.’ Iede knikt instemmend. Beiden zijn hun hart achterna gegaan. Iede is nu zelfstandig uitvaartondernemer en autoriteit op het gebied van wateruitvaarten. Aisha is live uitvaartmuziek-expert.
Iede en Aisha willen de dood en de uitvaart uit de taboesfeer halen. ‘Een bruiloft wordt heel uitgebreid voorbereid, terwijl een uitvaart heel snel geregeld moet worden. Het overvalt mensen’, legt Aisha uit. ‘Vaak hebben de nabestaanden geen idee wat de wensen van de overledene waren. Het zou heel mooi zijn om dit tijdens het leven besproken te hebben.’ ‘Ook is vaak niet duidelijk wat er allemaal mogelijk is, vult Iede aan. ‘Als uitvaartondernemer is het ontzettend belangrijk om alle mogelijkheden te bespreken. Zodat nabestaanden kunnen terugkijken op een waardig afscheid, wat hen verder helpt in het rouwproces. Daarom willen wij heel graag laten zien dat het anders kan en anders mag. Een uitvaart hoeft geen copy paste-ervaring te zijn die altijd op ongeveer dezelfde manier uitgevoerd wordt. De overledene én de nabestaanden verdienen meer en beter. Ze verdienen een afscheid die voor altijd een bijzondere en blijvende herinnering zal zijn. Eentje die echt bij de overleden persoon past, een ode aan zijn of haar geleefde leven. Dit kan zoveel schoonheid geven aan een afscheid.'
Denken in oplossingen
Het meedenken met de nabestaanden is typerend voor Iede. ‘Creativiteit is echt mijn ding. Zo wilde een familie bijvoorbeeld heel graag een witte kist met gouden handgrepen, maar er was een heel beperkt budget. Ik heb toen voorgesteld om een blanke kist te bestellen en deze met elkaar wit te verven. Bij de Action hebben ze vervolgens een goudkleurige spray gekocht voor de handvaten. Het resultaat was prachtig.’ Datzelfde geldt voor de bloemstukken. ‘Je kunt voor een standaard bloemstuk kiezen, maar je kunt de bloemen ook met elkaar uit de eigen tuin of de tuin van een overledene plukken. Met precies die bloemen waar de overledene altijd zó van genoot. Zo maak je het boeket nog persoonlijker.’
Aan een familie die het erg jammer vond dat er door de coronamaatregelen maar weinig mensen op de uitvaart aanwezig mochten zijn, stelde hij voor om alle bekenden een vouwpakketje van een kraanvogel te sturen. ‘Mensen konden de vogel zelf vouwen en er een wens opschrijven. Van alle vogels is een kleurige slinger gemaakt, die door de familie in de aula is gehangen. Zo was iedereen er toch een beetje bij.’
Met muziek emoties overbrengen
Ook Memories Uitvaartmuziek, dat Aisha samen met haar man Peter runt, voegt een bijzondere ervaring aan een uitvaart toe. ‘Livemuziek tijdens afscheidsdiensten is nog niet zo bekend. Het zit niet in onze cultuur’, legt Aisha uit. ‘Mensen zijn bang dat ze met livemuziek een feestje van een uitvaart maken. Maar dat is een misvatting. Livemuziek kan uitbundig, maar ook heel sober en ingetogen zijn. Met muziek kun je juist heel veel emoties overbrengen en troost bieden. Wij voegen een heel bijzonder moment aan het afscheid toe.’
Iede en Aisha hopen dat mensen op een andere manier naar een uitvaart gaan kijken. ‘Als iemand heel vrolijk in het leven stond, waarom zou je diegene dan herdenken met een hele sombere uitvaart? De mogelijkheden zijn eindeloos. Niets hoeft; alles mag. Na afloop van een uitvaart kun je champagne schenken met allerlei delicatessen, maar koffie met cake is natuurlijk ook prima.’