Aanbieding Gouden Koets, foto: Stadsarchief Amsterdam.
Koningin Wilhelmina aanvaardt de Gouden Koets, een geschenk van de Amsterdamse burgerij ter gelegenheid van haar inhuldiging, in het Paleis van de Volksvlijt.
''We zijn er trots op dat Zijne Majesteit de Koning de Gouden Koets in bruikleen geeft aan ons museum voor deze tijdelijke tentoonstelling. Een tentoonstelling waar we ingaan op de vele verhalen die verbonden zijn met de Gouden Koets. De rijke geschiedenis, het gebruik en het actuele gesprek over dit rijtuig. In een tijd waarin het debat over de toekomst van beladen erfgoed in de maatschappij actueler is dan ooit. Als museum moeten we een rol spelen in actuele maatschappelijke vraagstukken.Wij kunnen bruggen slaan tussen geschiedenis en het nu, de actualiteit. We kiezen er bewust voor om de kennis over de Gouden Koets vanuit verschillende perspectieven te verdiepen, om de blik van de bezoeker te openen en kennis en inzicht te verrijken. Om zo het gesprek met elkaar aan te gaan.", aldus Judikje Kiers, directeur van het Amsterdam Museum. De Gouden Koets zal in een speciale glazen behuizing op de binnenplaats van het Amsterdam Museum te zien zijn. In de zes omliggende museumzalen – allen met zicht op de koets - wordt er ingegaan op zowel de geschiedenis van het rijtuig als op de huidige functie. De Gouden Koets wordt vanuit diverse perspectieven gepresenteerd om zo de verschillende facetten in context te duiden. Daarnaast is er ruimte voor de uiteenlopende visies op de toekomst van het rijtuig. De Gouden Koets is cultureel erfgoed met een beladen geschiedenis. Beschilderde panelen op de zijkant van de koets verwijzen naar het Nederlandse koloniale verleden. In het aanvullende publieksprogramma dat dit najaar al start, gaat het museum in gesprek met mensen over dit iconische object.
Geschenk van Amsterdam terug in Amsterdam
De Gouden Koets werd in 1898 door de inwoners van Amsterdam gepresenteerd aan Koningin Wilhelmina, toen zij op 18-jarige leeftijd werd ingehuldigd. Een cadeau voor de eerste vrouwelijke vorst op de troon, waar veel Amsterdammers vrijwillig aan meebetaalden. Er werkten meer dan 1.200 ambachtslieden aan de koets onder wie veel Amsterdammers. Zo werden de kussens in de koets geborduurd door de weesmeisjes uit het Burgerweeshuis, de huidige locatie van het Amsterdam Museum.
Veelzijdig curatorenteam
Het Amsterdam Museum heeft jarenlange ervaring met participatief, meerstemmig programmeren en het presenteren van historische onderwerpen vanuit verschillende perspectieven. Het tentoonstellingsprogramma wordt - onder leiding van artistiek directeur Margriet Schavemaker - ontwikkeld door een team van onderzoekers met uiteenlopende achtergronden en specialismes. Een klankbordgroep met externe experts zal het team ondersteunen en adviseren.
Artistiek directeur Margriet Schavemaker: ''In de tentoonstelling zullen we uitgebreid en zorgvuldig duiding geven aan de diverse onderwerpen en thema's. Aan ons de prachtige taak om de verschillende mensen en stemmen een plek te geven. We willen bezoekers overtuigen vooral te komen kijken, een eigen beeld te vormen en met elkaar in gesprek te gaan.''
Voorbereidend onderzoek
In aanloop naar de tentoonstelling wordt er vanaf oktober 2020 een studiezaal in het museum ingericht. Onder leiding van het onderzoeksteam wordt hier een veelzijdig publieksprogramma georganiseerd, waarbij publiek en specialisten mee kunnen praten over de uiteenlopende thema's die verbonden zijn met de Gouden Koets. De resultaten van dit onderzoek zijn te volgen via AM Live – het nieuwe tweewekelijkse onlineprogramma van het Amsterdam Museum – en via podcasts en publicaties op de museumwebsite. Er zal ook ruimte zijn voor een breed debat over het schilderij 'Hulde der Koloniën' – te zien op een van de panelen op de zijkant van de koets - en de betekenis van deze schildering in de Nederlandse koloniale geschiedenis. Daarnaast trekt het Amsterdam Museum vanaf aanstaande oktober met een mobiele installatie naar alle grote steden om bij mensen te peilen wat de Gouden Koets betekent voor hen.
De tentoonstelling De Gouden Koets. Geschenk van Amsterdam opent in juni 2021 en is te zien tot november 2021 in het Amsterdam Museum. Het onderzoeks- en publieksprogramma start dit najaar.