Voor 270.000 mensen met dementie en Alzheimer is contact maken niet meer vanzelfsprekend. Het is vaak ook niet meer mogelijk om naar een museum te gaan om deel te nemen aan de Onvergetelijk-rondleidingen voor mensen met dementie en hun dierbaren. Daarom gaat het museum nu naar ruim 400 zorginstellingen toe. Op vrijdag 21 september, Wereld Alzheimerdag, lanceert STUDIO i – platform voor inclusieve cultuur (een initiatief van het Stedelijk Museum Amsterdam en het Van Abbemuseum) de Onvergetelijk Museumtafel als nieuwe toepassing van de Belevenistafel Deze multi-touch digitale tafel maakt het mogelijk voor mensen met dementie en hun dierbaren om op een laagdrempelige manier met elkaar in contact te komen aan de hand van beroemde kunstwerken uit de museumcollecties van het Stedelijk Museum en het Van Abbemuseum.
Met de Onvergetelijk Museumtafel bouwen het Stedelijk en het Van Abbemuseum voort op de kennis en ervaring van vijf jaar Onvergetelijk-rondleidingen voor mensen met dementie en hun dierbaren, het onderzoek door VU medisch centrum naar de impact van deze rondleidingen en tien jaar ervaring van Onwijs met digitale multi touch toepassingen in de (ouderen)zorg en het onderwijs.
Onvergetelijk
Kunst en cultuur verrassen, verrijken en verbinden. Vanuit de overtuiging dat musea voor iedereen toegankelijk moeten zijn – ongeacht leeftijd, achtergrond, overtuiging en/of beperking, in welke vorm dan ook – ontwikkelden het Stedelijk en het Van Abbemuseum in 2013 Onvergetelijk: een programma voor mensen met dementie en hun dierbaren.
Tijdens de maandelijkse rondleidingen en workshops bekijken deelnemers kunstwerken, waarover ze met elkaar in gesprek gaan. Kennis over de getoonde objecten is geen vereiste: tijdens Onvergetelijk staan het genieten van kunst en de persoonlijke beleving centraal. Door het delen van verhalen, herinneringen, associaties en ideeën, brengen de deelnemers de museumobjecten samen tot leven. Een speciaal hiertoe opgeleide rondleider helpt hen daarbij op weg met prikkelende vragen en creatieve opdrachten.
Na het succes in het Stedelijk en het Van Abbe werd het Onvergetelijk-programma uitgerold naar andere musea verspreid door heel Nederland. Er zijn inmiddels twaalf musea waar mensen met dementie en hun dierbaren terecht kunnen voor het Onvergetelijk-programma. De interesse voor Onvergetelijk vanuit andere musea, maar ook vanuit zorginstellingen, is onverminderd groot. Daarom deden het Stedelijk, het Van Abbe en VU medisch centrum onderzoek naar de impact van het Onvergetelijk programma. Deze onderzoeksresultaten, opgedane kennis, ervaringen, trainingen en inzichten worden gedeeld via de website en de bijbehorende digitale publicatie.
De digitale tool de Belevenistafel komt voort uit de wens om mensen met dementie te bereiken die door uiteenlopende redenen niet (meer) fysiek naar het museum kunnen komen om aan een rondleiding mee te doen. Daarom bundelen het Stedelijk en Van Abbe hun krachten met Onwijs. Via de multi-touch digitale tafel kunnen mensen op een op een intuïtieve en speelse manier met elkaar in contact komen, aan de hand van kunstwerken uit de museumcollecties die uit ervaring bijzonder uitnodigend zijn voor mensen met dementie, en vragen gebaseerd op de Onvergetelijk-methode. Er kan worden ingezoomd tot in de kleinste details van de kunstwerken, tafelgenoten worden uitgedaagd op ontdekkingstocht te gaan aan naar associaties aan de hand van vragen, afbeeldingen, geluids- en videofragmenten en afbeeldingen.
In de toekomst zal het mogelijk zijn voor andere de musea die het Onvergetelijk-programma aanbieden om ook hun collecties te delen via de Onvergetelijk Museumtafel.
STUDIO i – platform voor inclusieve cultuur
Musea zouden toegankelijk moeten zijn voor iedereen, ongeacht culturele of sociale achtergrond, fysieke of mentale beperking, leeftijd of gender. STUDIO i - platform voor inclusieve cultuur is een initiatief van het Stedelijk Museum Amsterdam en het Van Abbemuseum in Eindhoven. Met STUDIO i slaan deze musea de handen ineen om een duurzame impuls geven aan toegankelijkheid, diversiteit en inclusie in het culturele veld. Dit doen ze door samen te werken met andere partners en kennis en ervaring uit het veld te verzamelen en te delen via een online platform dat 26 september gelanceerd wordt, en via symposia, kenniscafé en publicaties. Ook bieden ze trainingen en advies aan i.s.m. andere inclusie-partners. Daarnaast doet het Stedelijk en Van Abbe onderzoek naar inclusie en ontwikkelen ze samen nieuwe innovatieve projecten op dit gebied.
Onwijs
Onwijs heeft ruim 20 jaar ervaring met innovatieve applicaties voor de zorg en voor de non-profit sector, waaronder musea, bibliotheken, zorginstellingen en gemeentes. In 2013 ontving Onwijs voor haar educatieve software de prestigieuze Microsoft Education Award. Onwijs is vanaf de oprichting in 1994 gefocust op het ontwikkelen van materialen voor het onderwijs. Sinds 10 jaar hebben zij zich gespecialiseerd in multi touch toepassingen. Deze touchtafels worden niet alleen gebruikt in Nederland, maar ook Engeland, Duitsland, Suriname en Korea.
De Belevenistafel van Onwijs is een bijzonder hulpmiddel in de zorg voor mensen met dementie. Meer dan 400 zorginstellingen in Nederland maken dagelijks met veel plezier gebruik van de Belevenistafel. De applicaties zijn speciaal ontwikkeld voor onderlinge communicatie, reminiscentie, entertainment en breintraining. Samen doen staat daarbij voorop. Mensen met verschillende kwaliteiten en talenten stimuleren elkaar; het samen doen werkt aanstekelijk en opwekkend.