HAARLEM - De voorzieningenrechter van de rechtbank Noord-Holland heeft in een kort geding bepaald dat tijdens de staking in het openbaar vervoer van woensdag 11 september een minimumdienstregeling moet gelden, waarbij er tussen treinstations in Amsterdam, Schiphol en Hoofddorp vier keer per uur een trein rijdt tussen 4 en 11 uur 's morgens.


Risico voor de openbare orde en veiligheid

Schiphol had een kort geding aangespannen tegen vakbond FNV, omdat FNV had opgeroepen tot landelijke collectieve acties bij het openbaar vervoer. De gemeente Haarlemmermeer sloot zich bij Schiphol aan. Met de acties wil FNV het kabinet bewegen om tot een (verbeterde) zwaarwerkregeling te komen. FNV heeft daarom werkonderbrekingen bij de NS en het streekvervoer per bus aangekondigd op woensdag 11 september 2024 tussen 4 en 8 uur 's morgens. Schiphol zegt dat deze stakingen de luchthaven hard gaan raken. Als er geen treinen van en naar Schiphol rijden, leidt dat tot grote drukte op Schiphol en op de wegen rondom de luchthaven. Dit levert een onaanvaardbaar risico voor de openbare orde en veiligheid op. De gemeente Haarlemmermeer steunt dit.

Schiphol heeft bij FNV aangedrongen op het maken van afspraken over een minimumdienstregeling en verwijst daarbij naar een eerdere uitspraak van de rechtbank Noord-Holland uit 2019, waarin dat ook werd bepaald. Er wordt niet gevraagd om een algemeen stakingsverbod. FNV wilde vooraf niet meewerken aan een minimumdienstregeling. De burgemeester van Haarlemmermeer gaf aan dat de gemeente noodsituaties wil voorkomen en geen goede alternatieven heeft voor als zich tijdens de staking een calamiteit voordoet.

Volgens FNV is de drukte op het tijdstip van de staking niet zo groot als Schiphol beweert en is de tijd waarin gestaakt wordt dusdanig beperkt dat de hinder meevalt. Staken is een grondrecht dat niet zomaar kan worden ingeperkt en de impact van deze actie wordt kleiner als er een minimumdienstregeling wordt afgesproken.

Oordeel van de rechtbank

De voorzieningenrechter vindt het stakingsrecht een groot goed, dat alleen in uitzonderlijke gevallen kan worden beperkt. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is aannemelijk geworden dat de voorgenomen staking zal leiden tot een risico voor de openbare orde en veiligheid door het volstromen van het wegennetwerk rondom Schiphol en de luchthaven. Schiphol heeft voldoende onderbouwd met berekeningen en grafieken dat er al rond 4 uur in de ochtend een verkeersinfarct verwacht kan worden, omdat er op dat tijdstip juist een piek is van personeel en passagiersstromen van en naar Schiphol. De berekening van Schiphol is gebaseerd op de vele data uit hun systemen. De gemeente Haarlemmermeer en Schiphol hebben naar het oordeel van de voorzieningenrechter duidelijk gemaakt dat er geen goede alternatieven zijn voor het ondervangen van de veiligheidsrisico's. Door FNV genoemde maatregelen om de drukte te voorkomen vindt de rechtbank niet voldoende.

Bij het toewijzen van de vordering om een minimumdienstregeling te hanteren wordt er nog steeds actie gevoerd, die ook hinder voor Schiphol oplevert. FNV heeft onvoldoende uitgelegd dat de geringe beperking, gelet op de veelheid van landelijke acties in verschillende sectoren, afbreuk doet aan het doel en de effectiviteit van de acties. De voorzieningenrechter wijst de vorderingen van Schiphol en Haarlemmermeer toe maar legt geen dwangsom op omdat FNV toegezegd heeft mee te werken.