AMSTERDAM - Vandaag is de eerste Bubble Barrier gelanceerd in het Westerdok in Amsterdam. De Bubble Barrier is een luchtbellenscherm en haalt plastic uit het water van de Amsterdamse grachten. Zo wordt voorkomen dat grachtenplastic naar de Noordzee stroomt. Amsterdam heeft hiermee een wereldwijde primeur in de strijd tegen plasticvervuiling.

De Bubble Barrier is geplaatst door The Great Bubble Barrier in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeente Amsterdam. Het waterschap en de gemeente werkten eerder samen in het "Amsterdam Clean Water" convenant, dat schoon water zonder plastic in Amsterdam nastreeft en uitstroom van Amsterdams plastic naar open zee wil voorkomen. Het Westerdok in het Westelijk Havengebied is een uiteinde van de monumentale grachtengordel van Amsterdam en een uitgang naar het IJ.

Hoe werkt de Bubble Barrier?
De Bubble Barrier is een muur van luchtbellen gemaakt door een buis met kleine gaatjes op de bodem waar lucht doorheen wordt geperst. De luchtbellen brengen in de gracht zwevend en drijvend plastic naar het wateroppervlak. De natuurlijke stroming van het water in het Westerdok en de diagonale plaatsing van het bellenscherm leiden plastic naar de opvangbak aan de waterkant. De Bubble Barrier werkt 24 uur per dag, 7 dagen per week, hindert scheepvaart en vissen niet en kan over de gehele breedte van rivieren of kanalen worden ingezet.

Veel plastic afval in de grachten
Plastic deeltjes worden overal in de natuur teruggevonden, waaronder in vissen en drinkwater. Dat is schadelijk voor dieren en het milieu en mogelijk ook voor mensen. Drijfvuilboten van Waternet scheppen dagelijks tijdens werktijden 3.500 kg afval uit het Amsterdamse water, waaronder veel plastic. Jaarlijks halen zij op deze manier zo'n 42.000 kg plastic uit de binnenwateren. Dat plastic drijft op of direct onder het wateroppervlak. Ook in de waterkolom is nog een hoop plastic afval: waaronder veel zwevend plastic.

Aanpak plastic afval
Met de Bubble Barrier als nieuw middel zoekt Waterschap Amstel, Gooi en Vecht naar een oplossing voor het zwevende plastic en kleiner plastic afval (vanaf 1 mm) dat ondanks het drijfvuilvissen achterblijft in het grachtenwater. ‘'Plastic in ons water vormt een steeds groter probleem, ook voor het werk van het waterschap. Het heeft ingrijpende effecten op de kwaliteit van ons water en daarmee op alles wat in of bij het water leeft. Juist daarom is het belangrijk dat het waterschap intensief samenwerkt met anderen om een vuist te maken tegen dit maatschappelijk zeer urgente probleem. De innovatieve Bubble Barrier in Amsterdam is hier een mooi en belangrijk voorbeeld van'', aldus Sander Mager, bestuurder bij Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Ook de gemeente Amsterdam is er alles aan gelegen om de vervuiling van de grachten en de uitstroom naar rivieren en open zee te stoppen. Zo mogen op evenementen in de stad vanaf 2020 alleen nog herbruikbare plastic bekers en milieuvriendelijk afbreekbare confetti gebruikt worden. Ook koopt de gemeente zelf geen wegwerpplastic meer in. Ondanks deze maatregelen belandt er nog steeds afval in de gracht. "Hoewel we door nieuwe maatregelen en het plaatsen van genoeg afvalbakken plastic zwerfvuil zoveel mogelijk willen voorkomen, belandt er met of zonder opzet toch nog veel plastic in de gracht. Ik ben daarom verheugd om met het waterschap de samenwerking aan te gaan om iets aan grachtenplastic te doen", zegt Marieke van Doorninck, Wethouder Duurzaamheid.

Het afgevangen afval wordt door de Plastic Soup Foundation onderzocht. Er wordt dan gekeken naar hoeveel plastic er wordt gevangen, naar de meest voorkomende items, naar de meest voorkomende merken (indien nog zichtbaar), waar het vandaan komt en hoe gevaarlijk het is voor mens en milieu.

Innovatieve technologie om plastic te verwijderen
De Bubble Barrier is de afgelopen jaren uitvoerig getest en heeft in diverse eerdere pilots aangetoond dat plastic vanaf 1 mm uit stromende rivieren en kanalen kan worden opgevangen. In de voorgaande pilots werd ook aangetoond dat de Bubble Barrier 86% van drijvend testmateriaal in binnenwater onderschept. Wat het effect is op de kleinere microplastics van 0,02 mm tot 0,5 mm wordt op dit moment onderzocht in een onderzoek met gezuiverd afvalwater bij rioolwaterzuiveringsinstallatie Wervershoof.

Dit project wordt uitgevoerd door The Great Bubble Barrier en Waternet, in opdracht van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en gemeente Amsterdam en in samenwerking met Van den Herik – Sliedrecht, STOP! Micro Waste, Canadianpond en de Plastic Soup Foundation.