AMSTERDAM - De gemeente Amsterdam begint volgend jaar twee kleinschalige pilots met de ontwikkeling van grotere sociale koopwoningen, waarvan één in Amsterdam-Zuidoost. De woningen worden verkocht aan gezinnen met een middeninkomen die voor het eerst een woning willen kopen. De woningen zijn voor politiemensen, verpleegkundigen en leraren en onderwijzend personeel met een gezin. Dit meldt het college B&W naar aanleiding van het rapport van het onderzoeksbureau RIGO Research en Advies over grotere sociale koopwoningen in nieuwbouw en een onderzoek naar de effecten van verschillende regelingen. Dit rapport is gemaakt op verzoek van de gemeente. Uit het rapport blijkt dat maar een beperkt aantal instrumenten geschikt is om sociale koopwoningen in Amsterdam te bouwen.


Wethouder Reinier van Dantzig (Woningbouw en Stedelijke Ontwikkeling): “Agenten, leraren en zorgmedewerkers zijn van groot belang voor elke stad. Tegelijk is het met name voor gezinnen met een middeninkomen bijzonder lastig om een geschikte woning in Amsterdam te vinden. Helaas is dit niet makkelijk te verhelpen. Daarom hebben we onderzoek laten doen naar welke instrumenten wél kunnen werken. Op basis daarvan organiseren we pilots om te zien of we mensen met een gezin en een middeninkomen in de stad kunnen houden.”

Ondanks recente prijsdalingen op de woningmarkt zijn koopwoningen vrijwel onbetaalbaar voor gezinnen met een middeninkomen. De maximale verkoopprijs van een sociale koopwoning in 2023 is 355.000 euro, maar deze woningen zijn vaak klein en daardoor niet aantrekkelijk voor de meeste gezinnen. Daarom heeft de gemeente opdracht gegeven voor een onderzoek naar de mogelijkheden sociale koopwoningen groter en betaalbaarder te bouwen, zodat dit bijdraagt aan het gezinsvriendelijker maken van de stad.

RIGO-onderzoek ‘Verkenning Sociale Koop Nieuwbouw Amsterdam’

Uit het onderzoek ‘Verkenning Sociale Koop Nieuwbouw Amsterdam dat verricht is in opdracht van de gemeente komen twee kansrijke instrumenten naar voren:

  • Koopinstrumenten zoals de KoopStart van stichting OpMaat en Kopen naar Wens van Kooplab
  • Starterslening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland

In Amsterdam is KoopStart het meest kansrijk. Eerder werd dit toegepast door gebiedsontwikkelaar AM met 89 appartementen in het project Geins in Amsterdam-Zuidoost. De woningen van 70 m2 kosten maximaal € 355.000 VON inclusief eeuwigdurend afgekocht erfpacht. De inschrijving hiervoor is sinds juli gestart.

Twee gemeentelijke pilots met sociale koop


De gemeente begint twee pilots, waarvan één in Zuidoost. Naar een tweede locatie wordt nog gezocht. In ieder geval wordt KoopStart toegepast. Bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2024 wordt duidelijk of er ook financiële ruimte is om de Starterslening in te zetten.

Eén pilot start in Zuidoost vanwege de lagere woningprijzen. De doelgroep binnen deze pilots zijn huishoudens met een middeninkomen die voor het eerst een woning willen kopen. De maximale verkoopprijs wordt volgens de landelijke richtlijn 355.000 euro. Deze woningen moeten nog ontwikkeld worden. Het duurt meestal 5 tot 7 jaar voordat woningen gebouwd zijn.

De ontwikkeling van sociale koopwoningen voor gezinnen met middeninkomens volgt de ambities in het Amsterdams coalitieakkoord 2022-2026. Daarin staat “dat wordt gekeken hoe de koopmarkt voor mensen toegankelijk gemaakt kan worden door sociale koop, maatschappelijk gebonden eigendom en andere financieringsvormen. En dat voorrang wordt gegeven aan leraren en andere maatschappelijke beroepen met personeelstekorten.” Ook staat deze ambitie in de Lerarenagenda 2023-2027.

In het eerste kwartaal van 2024 maakt de gemeente bekend hoe de pilots voor de ontwikkeling van sociale koopwoningen gaat verlopen.