AMSTERDAM - De K-buurt in de Bijlmer krijgt een metamorfose en nieuwe woningen. Het plan voor de buurt is op een bijzondere manier tot stand gekomen: het is namelijk bedacht en uitgewerkt door de bewoners zelf. Het college van B en W is akkoord met de plannen. Nu kan de volgende stap worden gezet.

Meestal worden ontwikkelingsplannen voor een gebied in de gemeente gemaakt door ambtenaren in projectgroepen. Ze doen dat op basis van het bestuursakkoord en met de inzet van de verschillende gemeentelijke directies. Daarna kunnen de bewoners hun stem laten horen via inspraak. In de K-buurt in Zuidoost, rond metrostation Kraaiennest, is het duidelijk anders gegaan: het plan voor de ontwikkeling van K-Midden is uitgewerkt door bewoners zelf, verenigd in bewonersplatform ‘Hart voor de K-buurt’.

Participatiestaking
De buurt verenigde zich in Hart voor de K-buurt na een conflict met de gemeente over de ontwikkeling van deze buurt. Dat liep hoog op en leidde tot een staking van de buurtbewoners in de participatie. De gemeente gooide het vervolgens over een andere boeg: de buurt mocht zelf een plan maken, waarbij de ambtenaren een ondersteunende rol hadden. Met die manier van werken, bevat het plan nu een flink aantal onderdelen die niet alleen leiden tot meer woningen maar ook tot een upgrade van de buurt. Er is veel aandacht voor de huidige bewoners en het leven in de openbare ruimte.

Het ‘DNA’ van de K-buurt
Hart voor de K-buurt heeft eerst een schets van de buurt laten maken: wat is hier waardevol en wat moet behouden blijven? De bevolkingssamenstelling in de Bijlmer is anders dan in de rest van de stad. Bewoners leven er meer buiten, er zijn meer kerken, er wonen veel jongeren en er zijn hechte gemeenschappen. Deze kenmerken zijn leidend geweest tijdens het maken van het plan. Dat heeft nu meer aandacht voor jongeren en voor het buitenleven. Ook hebben partijen in de buurt vooraf kunnen aangeven wat zij belangrijk vinden: ondernemers, kerken, het Leger des Heils, de mensen van het buurthuis, de medische posten en vele anderen. Het ontwikkelproces is zo transparant mogelijk met de buurt gecommuniceerd, onder meer via de website 1104enzo.nl.

Wennen voor ambtenaren
Voor de ambtenaren was deze vernieuwende manier van werken een hele uitdaging: de gebruikelijke normen moesten worden losgelaten. De buurt wilde op de route naar het winkelcentrum bijvoorbeeld meer bankjes dan gewoonlijk, zodat ouderen onderweg genoeg rustpunten hebben. Ook de schaal van de bebouwing heeft een menselijkere maat dan in de originele plannen, terwijl er wel 500 woningen meer komen dan eerst door de gemeente was voorzien.

Voor wethouder Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid) verdient deze vorm van participatie navolging op andere plekken in de stad: “Samen de stad maken, betekent dat iedereen aan het woord moet komen. Hart voor de K-buurt is erin geslaagd om de stille meerderheid een stem te geven en dat is een grote prestatie. De gemeente heeft in dit proces vertrouwd op de kennis en kunde van buurtbewoners. En dat vertrouwen is meer dan waargemaakt: er is grote waardering voor alle mensen die hebben bijgedragen aan dit plan.”

Volgende stap
Met de vaststelling van de ontwikkelstrategie en de bijbehorende besluiten, kan nu de volgende stap worden gezet. Daarbij worden een stedenbouwkundig plan en een investeringsbesluit opgesteld en uiteindelijk ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad.