AMSTERDAM - In de eerste helft van 2024 zijn zoals verwacht minder woningen gebouwd dan waar het college van B en W op had gehoopt. In plaats van 7500 woningen worden er naar verwachting aan het einde van het jaar rond de 5000 woningen gebouwd. Dat zijn er minder dan de ambities van het college van B en W, maar Amsterdam blijft de meeste woningen van Nederland bouwen. Het college doet er alles aan om de productie zo veel mogelijk op gang te houden. Ook de vooruitzichten voor volgend jaar zijn niet heel gunstig. Dat schrijft wethouder van Dantzig vandaag in de halfjaarrapportage Woningbouw 2024.

Wethouder van Dantzig (Woningbouw): “De bouwdip houdt aan. De woningbouwcijfers blijven achter bij mijn ambities en het is sleuren voor elke woning. Samen met mijn partners in de stad, de marktpartijen en corporaties, blijf ik er alles aan doen om de woningbouwproductie zo veel mogelijk op gang te houden. Ik ben trots als we ook in deze crisisjaren rond de vijfduizend woningen kunnen bouwen. Nog steeds start elke twee uur de bouw van een woning.”

Het eerste half jaar van 2024 zijn 1.773 woningen in aanbouw genomen. Op basis van de planvoorraad voor de resterende zes maanden, verwacht de gemeente dat de tweede helft van 2024 nog zo’n 3.300 woningen in aanbouw worden genomen. Of dit gaat lukken is gezien de huidige omstandigheden onzeker.

Maatregelen

Of een woningbouwproject dóórgaat hangt af van meerdere factoren, zoals de rente, de prijs van materialen en personeel, en de vraag naar vastgoed bij kopers, beleggers en corporaties. Er is niet één vertragingsoorzaak en ook niet één oplossing die de woningbouw vlot kan trekken. Daarom heeft het college meerdere maatregelen genomen om de bouw op gang te houden.

Bijvoorbeeld de herijking van grondprijzen. Ontwikkelaars in een vergevorderd stadium van hun project kunnen bij de gemeente een aanvraag doen voor de herberekening van een grondprijs. Als deze lager is dan eerder afgesproken, mogen zij die lagere grondprijs gebruiken. In de eerste helft van 2024 is voor 30 projecten een herijking aangevraagd. Bij tenminste negen projecten is de herijkte grondprijs lager dan de oorspronkelijk overeengekomen grondprijs. In deze projecten zitten ruim 1200 woningen, waarvan ongeveer 750 betaalbare woningen (sociaal en middenhuur). Dankzij de crisismaatregel is de kans dat deze projecten doorgaan een stuk groter.

Andere maatregelen zijn:

  • Het matigen van de CPI-indexering op grondprijsafspraken, waardoor de grondprijs niet volledig meestijgt met de rentestijging.
  • De bereidheid tot uitstel van contractuele termijnen en het verlengen van de Transformatie Impuls.
  • Medio 2023 is de gemeente gestart met de “Impuls Gewoon Goed”. Een traject met als doel de haalbaarheid van woningbouwprojecten te vergroten, zonder door een kwalitatieve ondergrens te zakken die voor een goede en complete stad vereist is.
  • In september 2023 is het Doorbouwakkoord Amsterdam getekent. De ondertekenaars van het Doorbouwakkoord (gemeente, koepelorganisaties en meer dan 80 individuele partijen) onderschrijven de urgentie om te blijven doorbouwen in Amsterdam. Een onderdeel hiervan is de verkenning van drie (tijdelijke) maatregelen met betrekking tot grondprijzen. Het resultaat hiervan is dat het college eind 2023 een nieuwe tijdelijke grondprijsmaatregel heeft vastgesteld: de crisismaatregel “herijking grondprijzen”.

Onzekere tijden duren voort

In de zomer is de wet Betaalbare Huur ingegaan en ook uit het Hoofdlijnenakkoord blijkt dat het bouwen van woningen prioriteit heeft. Wel zijn er in de ogen van het college minder middelen dan nodig vrijgemaakt, en moet nog blijken in hoeverre de nieuwe maatregelen van het kabinet aanslaan. Het is daarom lastig te voorspellen wanneer de bouw weer de wind in de rug heeft. Die onzekerheid houdt aan in 2025.