AMSTERDAM - Van roemruchte underground feesten tot festivals van wereldfaam: de nachtcultuur in Amsterdam is uniek. De nacht was en is van enorm belang voor het culturele leven in de stad. Het college van b en w wil de rijke Amsterdamse nachtcultuur erkennen, behouden en versterken. Ze presenteert daarom vandaag voor het eerst een Amsterdamse visie op nachtcultuur: Toekomst van de nacht. In dit visiestuk, opgesteld met input vanuit de nachtsector zelf, wordt het belang van de nachtcultuur voor de stad Amsterdam onderstreept en zet het college stappen om de nachtcultuur te ondersteunen en te versterken.


Wethouder Touria Meliani (Kunst en Cultuur): "Struinend door nachtelijk Amsterdam leerde ik mezelf en de stad kennen. De nacht barst van energie, of je nu jong of oud bent, inwoner of bezoeker. Die energie zie je ook terug nu er weer meer kan: de sector staat direct klaar met grootse plannen en een spannende programmering. Met deze eerste Amsterdamse nachtvisie willen we de nachtcultuur ondersteunen en versterken. Want zowel economisch, sociaal als cultureel is de nacht en alle initiatieven die daar ontstaan van groot belang voor onze stad."

Het is de eerste keer dat de gemeente Amsterdam een nachtvisie opstelt. Met de Hoofdlijnen Kunst en Cultuur 2021-2024 werd de nachtvisie aangekondigd. Ook de Aanpak Binnenstad onderschrijft het unieke en onderscheidende karakter van de nachtcultuur in de stad. Het doel van deze visie is om de belangrijkste thema's voor de sector en de stad te inventariseren, zodat de nachtcultuur steviger geborgd wordt in gemeentelijk beleid. Dan gaat het over stedelijke ontwikkeling, kunst en cultuur, economie, verkeer, gezondheid, openbare orde en veiligheid voor bijvoorbeeld lhbtiq+ personen en vrouwen. Deze aandacht is nodig, want de nachtcultuur staat onder druk door onder andere de groei van de stad en een toenemend gebrek aan ruimte. Dit soort knelpunten en oplossingsrichtingen zijn de afgelopen maanden besproken met een brede groep mensen uit de nachtsector (waaronder makers, artiesten, organisatoren, het Overleg Amsterdamse Clubs en Stichting Nachtburgemeester) onder andere in door de gemeente georganiseerde openbare gesprekken in Pakhuis de Zwijger. Het college wil dat de nachtcultuur in de stad aantrekkelijk en behouden blijft, en toegankelijk is voor alle inwoners en bezoekers van Amsterdam. Diversiteit, ruimte voor subculturen, inclusie, sociale en fysieke veiligheid zijn belangrijke randvoorwaarden. Deze thema's staan daarom centraal in de nachtvisie.

In de nachtvisie is een apart hoofdstuk gewijd aan evenementen. Festivals en muziekevenementen hebben een sterke relatie met het nachtleven; nieuwe stromingen in de nachtcultuur groeien vaak door naar muziekevenementen en artiesten die op festivals optreden, vinden ook vaak hun weg naar het nachtleven. De nachtvisie van het college dient als bijdrage voor een gesprek in de stad en de gemeenteraad over de toekomst van evenementen in Amsterdam. In opmaat naar een nieuw evenementenbeleid zet het college een concrete stap met de introductie van de onafhankelijke muziekevenementencommissie, die zal adviseren over een goede verdeling van de schaarse plekken voor muziekfestivals in de stad.

Acties voor de nacht
De coronacrisis heeft een grote impact op de nachtcultuur en heeft geleid tot grote onzekerheid over de toekomst. De gemeente Amsterdam heeft daarom binnen het steunpakket voor de kunst- en cultuursector ook een speciale stimuleringsregeling ingesteld voor culturele nachtclubs waarmee onder andere makers, dj's en kunstenaars bij het opstarten van de programmering geboekt kunnen worden. De eerste subsidies worden naar verwachting volgende week toegekend. Naast de brede verkenning wat de nacht is voor de stad Amsterdam, en de erkenning vanuit de gemeente voor de nacht in al haar facetten, formuleert de nachtvisie concrete acties. Zo blijft (mede op verzoek van het veld) vanaf het najaar van 2021 het Team Nachtcultuur gesprekspartner voor nieuwkomers en gevestigde partijen. De sector kan hier terecht met bijvoorbeeld vragen over vrije ruimte, beleid of voor hulp bij het vinden van de weg binnen de gemeentelijke organisatie. De nachtvisie wordt betrokken bij de uitwerking van nieuwe horecabeleid dat naar verwachting in het najaar van 2021 voor inspraak wordt vrijgegeven. Met het nieuwe horecabeleid wordt gekeken naar mogelijkheden voor meer 24-uurs vergunningen. Het college heeft vooruitlopend daarop al stappen gezet door nachtzaken op de uitgaanspleinen en buiten het centrum 12 keer per jaar (in plaats van 5 keer) de mogelijkheid te geven hun openingstijden te verruimen.

Waarde van de nacht voor Amsterdam
In aanloop naar de nachtvisie heeft het college Atlas Research gevraagd te onderbouwen wat de waarde is van de nachtsector voor de stad. Een dergelijk onderzoek is niet eerder uitgevoerd. Uit dit onderzoek blijkt dat de ongeveer 500 nachtlocaties van Amsterdam goed zijn voor ruim vijfduizend arbeidsplaatsen. Daarnaast vertegenwoordigt de nacht een aanzienlijke economische waarde voor de stad. Er komen naar schatting 1,5 miljoen nationale en internationale bezoekers per jaar naar de stad voor de festivals, clubs en feesten. Deze bezoekers geven zo'n 1,25 miljard euro uit tijdens hun verblijf. Tot slot benadrukt het onderzoek de sociale waarde van de nacht voor de stad, omdat het een belangrijke plek is om nieuwe perspectieven te leren kennen en jezelf te ontwikkelen en te ontdekken.