AMSTERDAM - Trends wereldwijd voorspellen een verdere groei van de toeristische sector de komende jaren. Om de stad leefbaar te houden komt het college van B en W met een visie op de bezoekerseconomie en een pakket aan maatregelen om de groei te beperken en de overlast tegen te gaan. Het stadsbestuur wil onder andere overlastgevende vrijgezellenfeesten en georganiseerde kroegentochten aanpakken, het aantal riviercruises beperken, inzetten op de meerkernige stad en transformatie van hotel- naar woon- of kantoorfunctie, sluitingstijden van horecazaken en raamprostitutie op de Wallen vervroegen en een blowverbod invoeren in bepaalde delen van de binnenstad. Ook komt er in het voorjaar van 2023 een imagocampagne, aansluitend op de visie. De visie en het pakket aan maatregelen worden in december ter instemming aan de gemeenteraad voorgelegd.


Wethouder Sofyan Mbarki (Economische zaken en Aanpak Binnenstad): "Als de stad ons lief is, moeten we nu actie ondernemen. Er is veel gedaan de afgelopen jaren, maar we moeten de komende jaren nog méér doen. Afgelopen maanden heb ik gesproken met veel verschillende partijen: bewoners ondernemers, experts en belangenorganisaties. Uit deze gesprekken kwam duidelijk naar voren dat iedereen hart voor de stad heeft en ingrijpen nodig is om de overlast en de drukte tegen te gaan. Als we effectief en toekomstgericht willen samenwerken, zijn een langetermijnvisie én maatregelen noodzakelijk. Amsterdam is een wereldstad en daar hoort drukte en levendigheid bij, maar om onze stad leefbaar te houden moeten we nu kiezen voor begrenzing in plaats van onverantwoorde groei."

Visie Bezoekerseconomie 2035


Met de visie schetst het stadsbestuur een perspectief van toerisme dat bijdraagt aan de stad in plaats van er afbreuk aan doet. Bezoekers zijn en blijven welkom in Amsterdam, maar dit mag niet meer ten koste gaan van de leefbaarheid. Amsterdam staat bekend als een vrije en open stad die haar culturele rijkdom, waaronder musea en toonaangevende podia, de grachtengordel, maar ook het nachtleven wil delen met bezoekers uit de hele wereld. De waarde 'vrijheid' is de laatste jaren echter onder druk komen te staan en vercommercialiseerd. Sommige ondernemers misbruiken het imago van de stad om Amsterdam te verkopen als een plek van 'onbegrensde mogelijkheden'. Als gevolg hiervan denken groepen bezoekers dat Amsterdam een stad is waar alles kan en mag. Dit soort toerisme, en ook het aanbod dat specifiek op deze groepen gericht is, vindt het college niet gewenst.

Vergaand pakket maatregelen


Het pakket aan maatregelen heeft consequenties voor het aantal overnachtingen, overtoerisme en overlast. Een greep uit de maatregelen:

  • Uitwerken van scenario's beperking riviercruises en onderzoek aanscherping zeecruisebeleid, uitvoering van het touringcarbeleid en een lobby op luchtvaartbelasting en budgetvluchten.
  • Aanscherping van openingstijden horeca en raamprostitutie in het wallengebied tijdens de weekendnachten (op verzoek van bewoners): voor horecazaken geldt een aangepaste sluitingstijd van 2 uur, waarbij vanaf 1 uur geen nieuwe bezoekers meer toegelaten mogen worden. Voor raamprostitutie wordt een nieuwe sluitingstijd van 3 uur voorgesteld.
  • Aanpakken van overlastgevende vrijgezellenfeesten en onderzoek uitbreiding rondleidingenverbod en verbod op het ontvangen van georganiseerde kroegentochten.
  • Een blowverbod in bepaalde delen van de binnenstad, gekoppeld aan het alcoholverbod.
  • Begin volgend jaar start een actieve ontmoedigingscampagne voor internationale bezoekers die 'los willen gaan' in Amsterdam.
  • Spreiding van het aanbod door het ontwikkelen van vrijetijdsvoorzieningen in Noord, Zuidoost, Nieuw-West en het verplaatsen van vrijetijdsvoorzieningen vanuit Centrum.
  • Inzetten op transformatie van hotel- naar woon- of kantoorfunctie en meer 'extended stay' (verblijf vanaf 1 maand t/m 6 maanden) en het samenvoegen van hotelkamers.
  • Pilot beperken van op- en afstapplaatsen van feestsloepen in het wallengebied.
  • Onderzoeken verdere aanscherping beleid voor vakantieverhuur en B&B. Uitwerken van scenario's voor het effectief inzetten van toeristenbelasting en mogelijkheden verkennen verbreding vermakelijkheidsretributie (VMR).

Toerisme in Amsterdam in bredere context


Amsterdam is een aantrekkelijke stad voor bewoners en bedrijven en daarmee ook voor bezoekers. De te grote stroom aan toeristen is een mondiaal probleem en niet alleen voorbehouden aan een paar populaire wereldsteden. Er wordt in sterk toenemende mate gereisd over de gehele wereld. Lokaal beleid in Amsterdam zorgt natuurlijk niet voor minder reisbewegingen wereldwijd. Het stadsbestuur van Amsterdam loopt vooruit op nationale en internationale regulering om de negatieve uitwassen van toerisme in steden te bestrijden. Er zal aanvullende regelgeving moeten komen om dit verder te kunnen reguleren. Ook is het cruciaal om gezamenlijk op te trekken met de Metropool Regio Amsterdam.

Volksinitiatief en Verordening


Naar aanleiding van het volksinitiatief 'Amsterdam heeft een keuze', heeft de gemeenteraad in juni 2021 de verordening 'Toerisme in balans Amsterdam' vastgesteld. Deze verordening stelt een maximum aan het aantal toeristenovernachtingen en dagbezoeken in de stad en bepaalt dat het college moet ingrijpen als die aantallen naderen. De bezoekersprognose van Onderzoek & Statistiek (O&S) 2022-2024 wijst uit dat Amsterdam in 2023 boven de signaalwaarden van 18 miljoen bezoekers gaat komen. Met de visie en het pakket aan maatregelen wil Amsterdam de negatieve effecten van toerisme op de lange termijn tegengaan.