AMSTERDAM - In 2026 zijn de wereldkampioenschappen roeien op de Bosbaan. Ter voorbereiding op dit grote evenement voor zowel sporters als publiek is het nodig om de Bosbaan en de omgeving van de Bosbaan op te knappen. De werkzaamheden starten in januari 2025 en duren tot half 2026. Reden voor een korte geschiedenis van een van de fijnste plekken bij de stad.

In de buurt van Amsterdam was vroeger geen bos. Het veenland om de stad bestaat vooral uit weilanden in het waterland. In de 19e eeuw lieten particulieren daarom het Vondelpark aanleggen. Daardoor was er in ieder geval een bosachtige omgeving. Rond 1900 was de stad verder gegroeid en ontstond het plan een echt bos aan te leggen: het zogenaamde ‘Boschplan’ waar de Bosbaan bij hoort. In 1928 besloot de gemeenteraad van Amsterdam tot de aanleg. Het bos is aangelegd in de Engelse landschapsstijl.

Werkverschaffing

De Bosbaan hoort bij het Amsterdamse Bos en werd aangelegd door mannen van de werkverschaffing. Sinds 1929 was er wereldwijd een diepe economische crisis met zeer veel werklozen. Ook Amsterdam werd zwaar getroffen. Daarom werd de werkverschaffing bedacht. Werklozen werden door de overheid gedwongen om mee te werken aan projecten als de Bosbaan. Dat betekent dus dat de prachtige Bosbaan aangelegd is door dwangarbeiders. Zij begonnen in 1934 en waren in 1937 klaar met het graven en aanleggen van de ruim 2 kilometer lange baan.

Het werk was buitengewoon zwaar. De werkweken duurden 50 uur, de omstandigheden waren slecht en het loon zeer laag. In de tweede helft van de jaren 30 werd de kritiek op de werkverschaffing groter: velen vonden de omstandigheden van de arbeiders onmenselijk. In totaal hebben tussen 1934 en 1940 zo'n 20.000 mensen meegewerkt aan de aanleg van het bos.

Joodse werkkampen

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben ook gevangenen in het Amsterdamse Bos gewerkt. Joodse mannen uit Amsterdam werden vanaf najaar 1941 gedwongen aan de aanleg van het bos te werken. In en om het bos waren 4 werkkampen voor Joodse mannen. De meesten van hen zijn in 1942 gedeporteerd naar Westerbork.

Roeien, zwemmen, vissen en schaatsen

Toen de roeibaan klaar was, volgden uiteraard vele lokale, nationale en internationale roeiwedstrijden, waaronder 2 maal het wereldkampioenschap. De Bosbaan is ook de trainingslocatie voor het nationale roeiteam.

Maar in de Bosbaan wordt ook gezwommen, gevist door eenzame vissers en er wordt op geschaatst als het kan. Je kunt er ook goed wandelen en iets drinken.

Wereldkampioenschappen

De eisen voor internationale wedstrijden zijn sinds 1937 een aantal keren gewijzigd. Om aan de nieuwe regels te voldoen, is de Bosbaan daarom 2 keer verbreed. De eerste keer in 1963 met een verbreding naar 6 banen en 92 meter, voor het Europees kampioenschap van 1964. De tweede keer was in 2001 naar 118 meter en 8 wedstrijdbanen. In 2026 zijn de wereldkampioenschappen roeien voor de derde keer op de Bosbaan. Eerdere wereldkampioenschappen waren in 1977 en 2014.

Juweel voor de stad

Aan de noordkant is het platform met het weidse uitzicht over de Bosbaan. Hier heb je misschien wel het mooiste uitzicht in Amsterdam. Je kunt er bovendien goed kijken naar landende vliegtuigen.

De Bosbaan is een ronduit schitterende plek. Niet alleen voor de roeiers natuurlijk, maar voor alle bezoekers. Het is zonder meer een juweel voor de stad.