AMSTERDAM - Bijna een kwart van de inwoners van Amsterdam gaf eind vorig jaar aan zich door de coronacrisis somberder te voelen. Vooral relatief jonge Amsterdammers hebben psychische klachten. Dit blijkt uit de Amsterdamse Gezondheidsmonitor 2020. De monitor laat ook zien dat het percentage rokers daalde van 27% in 2016 naar 22% in 2020, dat 24% van de Amsterdammers in de coronatijd minder alcohol is gaan drinken en dat er minder lachgas wordt gebruikt. Gezondheidsproblemen zijn niet gelijk verdeeld over de stad: inwoners met een laag opleidingsniveau, een minimuminkomen of een niet-westerse migratieachtergrond hebben vaker lichamelijke en mentale klachten en een ongunstigere leefstijl. Inwoners van de stadsdelen Centrum, West en Zuid beoordelen de eigen gezondheid positiever dan inwoners van Noord, Zuidoost en Nieuw-West.

Wethouder Kukenheim (Zorg): "Dit zijn zorgwekkende cijfers voor wat betreft de mentale gezondheid, maar ze bevestigen de verhalen die we horen in de stad. Door de coronacrisis zijn veel mensen op zichzelf teruggeworpen en voelen meer Amsterdammers zich somber, gestrest en vermoeid. Voor mij toont dit aan dat we veel meer moeten investeren in mentale gezondheid. Zo ga ik mij er hard voor maken dat in alle wijken van de stad een plek is voor mensen die het mentaal zwaar hebben."

Toename psychische klachten
Van de Amsterdammers heeft 9% ernstige psychische klachten. Nog eens 45% heeft matige psychische klachten. Vanaf 2012 stijgen deze cijfers. De toename zien we vooral bij 18- t/m 34-jarigen, studenten en bij hoogopgeleiden. Ook eenzaamheid neemt de afgelopen jaren gestaag toe. Zo voelen relatief veel 55- t/m 64-jarigen zich eenzaam, net als inwoners van Zuidoost en Noord.

Verbetering lichamelijke gezondheid
79% Amsterdammers voelt zich lichamelijk gezond. 4 van de 5 Amsterdammers ervaart de eigen gezondheid als (zeer) goed. De grootste verbetering is bij 35-plussers, laagopgeleiden en inwoners met een niet-westerse migratieachtergrond. Het percentage rokers is de afgelopen jaren flink gedaald en steeds meer inwoners hebben nog nooit gerookt. 24% drinkt minder alcohol door de coronacrisis, 13% drinkt meer. In Amsterdam wordt nog wel meer gerookt en alcohol gedronken dan elders in Nederland en in de andere grote steden. Het gebruik van lachgas in 2020 is lager dan in 2016. Het cannabisgebruik steeg tussen 2012 en 2016, maar is in 2020 gestabiliseerd op 22%. Het aandeel Amsterdammers met overgewicht of obesitas is tussen 2008 en 2020 gelijk gebleven.

Verschillen in de stad
Gezondheidsproblemen zijn niet gelijk verdeeld over de stad. Zo pakken de cijfers negatief uit voor grote groepen in Noord, Zuidoost en Nieuw-West, terwijl inwoners van Centrum, West en Zuid de eigen gezondheid relatief positief beoordelen. In deze stadsdelen wonen relatief veel hoogopgeleiden en inwoners met een gemiddeld of hoog inkomen, wat de gunstige score voor een groot deel verklaart.

Binnenkort verschijnt de Nota Gezondheidsbeleid 2021-2025, waarin het college aangeeft hoe ze de gezondheid van Amsterdammers verder wil verbeteren. Mentale gezondheid is hierin een van de speerpunten.

Over de monitor
Iedere vier jaar wordt het onderzoek in het kader van de Amsterdamse Gezondheidsmonitor door de GGD uitgevoerd onder zelfstandig wonende inwoners van 18 jaar en ouder. De monitor 2020 is uitgevoerd tijdens de tweede coronagolf (periode 10 september tot en met 16 december 2020). In het onderzoek is dan ook specifiek gevraagd wat de invloed was van de coronacrisis op een groot aantal gezondheidsthema's.