AMSTERDAM - Het college van B en W stelt zichzelf een nieuw doel in de bestrijding van hiv. In 2026 moet het aantal nieuwe hiv-infecties gereduceerd zijn tot nul. Om deze ambitie te realiseren gaat het college de komende jaren verschillende acties uitvoeren. Zo moeten de testmogelijkheden worden uitgebreid en wil het college dat het gebruik van de hiv-remmer PrEP op grote schaal mogelijk wordt gemaakt. Door het gebruik van PrEP kunnen mensen voorkomen dat ze hiv krijgen. Om het doel van nul nieuwe hiv-infecties te bereiken werkt Amsterdam samen met partners in de stad, waaronder het H-TEAM (Hiv Transmissie Eliminatie AMsterdam).

Wethouder Simone Kukenheim (zorg): ”Amsterdam heeft een lange geschiedenis in de bestrijding van hiv. We lopen internationaal gezien voorop. De voorlopige cijfers van 2019 duiden op een forse daling in het aantal hiv-infecties. Dat is een trendbreuk. Deze kennis en ervaring geeft ons de verantwoordelijkheid om die te benutten. Hiv is een ziekte die qua overdracht een grote impact kan hebben op de gezondheid van ons allemaal. Volgens schattingen lopen zo’n 300 Amsterdammers onbewust met hiv rond. Mensen met een hiv-infectie die niet wordt behandeld, kunnen het virus overdragen. Daarom is testen van groot belang. Vooral in kwetsbare groepen raken mensen geïnfecteerd. Niet-medische factoren zoals stigma’s, taboes of geen toegang tot zorg spelen daarbij een rol. Naar nul nieuwe hiv-infecties in 2026 is ambitieus, maar ook nodig.”

Het college zet in op het uitbreiden van testmogelijkheden, bijvoorbeeld met thuisafnametesten, maar ook door te stimuleren dat huisartsen vaker gaan testen op hiv. Zo zou basiszorg op het gebied van hiv, hepatitis en soa’s niet langer ten koste moeten gaan van het eigen risico. Het college gaat hiervoor lobbyen in Den Haag. Ook gaat Amsterdam er bij het ministerie van VWS op aandringen om het aantal PrEP-plekken uit te breiden en het gebruik op grote schaal mogelijk te maken. Momenteel zijn 2178 plekken van de landelijke pilot aan Amsterdam toegekend. Eind mei waren er 1626 Amsterdammers die hier gebruik van maakten. De GGD schat echter dat er minimaal 4000 mannen behoefte hebben aan PrEP. De verwachting is dat in september of oktober het aantal voor Amsterdam beschikbare plekken ‘vol’ zit.

Zo’n 40 procent van de mensen met hiv in Nederland heeft een migratieachtergrond. Een deel loopt deze hiv-infectie op na aankomst in Nederland. Daarom wil het college nieuw aangekomen Amsterdammers zo snel mogelijk een algemene gezondheidscheck aanbieden waarin ook hiv aan de orde komt. Verder stimuleren ziekenhuizen een snelle start van de behandeling bij mensen met een hivdiagnose. Ook wordt ingezet op de bestrijding van stigma’s rond hiv. Amsterdamse ervaringen hiermee worden gedeeld met de rest van Nederland en de wereld. Amsterdam is één van de steden die actief is in de beweging 'Nederland naar 0!' waar Aidsfonds-Soa Aids Nederland het initiatief voor genomen heeft. Doel is om samen met steden en regio’s van Nederland het eerste land ter wereld met nul nieuwe hiv-infecties, te maken. Wethouder Kukenheim is ambassadeur van deze beweging.

Daling hiv-infecties
De ontwikkeling van de bestrijding van hiv in Amsterdam is al ver gevorderd. Naar schatting zijn er 6000 Amsterdammers met hiv. In 2019 was er voor het eerst in jaren een duidelijke daling te zien in het aantal hiv-infecties dat werd gesteld op de soa-polikliniek van de GGD Amsterdam: vorig jaar werden 60 hivinfecties vastgesteld; in voorgaande jaren lag dat aantal rond de 100. De definitieve cijfers voor de testlocaties over de hele stad worden eind 2020 bekend gemaakt.

Deze daling heeft waarschijnlijk verschillende oorzaken. De inzet van PrEP heeft een grote rol gespeeld, maar ook de snelle start van behandeling met hiv-remmers bij iedereen bij wie hiv wordt gevonden. Met een behandeling wordt het virus bij iemand die geïnfecteerd is onderdrukt tot een niet meetbaar niveau, zodat deze persoon het ook niet meer kan overdragen.