AMSTERDAM - Amsterdam komt met een nieuw plan om dak- en thuislozen beter te ondersteunen en dringt bij het Rijk aan op extra maatregelen voor de woningnood, landelijke spreiding en structurele financiering. Dat schrijven wethouders Kukenheim (Zorg) en Ivens (Wonen), Hans van Harten, directeur Amsterdamse Federatie van Woningbouwcorporaties en Douwe van Riet, voorzitter Platform Opvanginstellingen Amsterdam in een brandbrief aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Paul Blokhuis staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het aantal dak- en thuislozen is de afgelopen tien jaar meer dan verdubbeld en de wachtlijsten voor maatschappelijke opvang (MO) en beschermd wonen (BW) in Amsterdam zijn hoger dan waar ook in Nederland. Op dit moment wachten er ongeveer twee duizend volwassenen, jongvolwassenen en gezinnen op een verblijfsplek in de MO of BW. De stad heeft een groot tekort aan woningen. Bovendien zorgt de coronacrisis voor meer economische daklozen en een toename van het aantal aanvragen voor ondersteuning.

Wethouder Kukenheim (Zorg): “Dakloosheid is een groot probleem in Amsterdam en de grens van wat wij zelf kunnen oplossen is bereikt. We hebben hulp uit Den Haag en de rest van het land nodig. Als iemand eenmaal op straat belandt is het heel moeilijk om weer uit die situatie te komen. Pas met een dak boven het hoofd vinden mensen de rust en stabiliteit om na te denken over een volgende stap richting een zelfstandig leven. Pas dan kunnen ze echt werken aan herstel.”

Programma Nieuwe Start
Het programma Aanpak dakloosheid 2021-2025 ‘Een nieuwe start’ biedt begeleiding aan iedereen die in de regio Amsterdam-Amstelland dak- of thuisloos wordt of dreigt te worden. Om sneller en beter te werken aan het herstel zet de gemeente de komende vier jaar in op vroege signalering van en vroeg ingrijpen bij problemen, zodat mensen niet afglijden. Er wordt daarnaast een daklozenkantoor opgericht, waar ervaringsdeskundigen en onafhankelijke cliëntvertegenwoordiging aanwezig zijn om kwetsbare Amsterdammers te ondersteunen bij hun maatschappelijk herstel. Ook krijgt het vergroten van het aanbod van woonoplossingen prioriteit, door creatief om te gaan met alle mogelijkheden om woonruimte te creëren. Tot slot treft de gemeente met betrokken partijen maatregelen om ondersteuning op maat te bieden en mensen zo beter te ondersteunen bij een duurzaam zelfstandig leven. Hierbij is speciale aandacht voor economisch daklozen, dakloze jongvolwassenen en gezinnen met kinderen, omdat het juist bij deze groepen doorslaggevend is snel in te grijpen om erger te voorkomen.

De oorzaken van dakloosheid zijn veelzijdig: van de veranderingen in de GGZ en forensische zorg, de groeiende kansenongelijkheid en bestaansonzekerheid en de krappe woningmarkt. De coronacrisis werkt als een katalysator voor de toename van werkloosheid en economisch daklozen.

Mensen in Amsterdam wachten gemiddeld 13 jaar en 10 maanden op een sociale huurwoning. Daarnaast is ook de wachttijd voor onderdak en begeleiding gestegen naar 1 tot 3 jaar afhankelijk van de plek. Bovendien zijn de financiële middelen voor ondersteuning ontoereikend om alle kwetsbare Amsterdammers de zorg te geven waar ze recht op hebben. Het nieuwe programma kan daarom alleen slagen met extra maatregelen ter bestrijding van woningnood, met landelijke spreiding en met structurele financiering.