AMSTERDAM - Je hoort af en toe wel eens wat over patenten die grote bedrijven aanvragen. Vaak gaat het dan om de geneesmiddelenindustrie, hoewel in principe iedereen een patent zou kunnen aanvragen. Maar wat is een patent nu eigenlijk, en hoe werkt het?

Wat is een patent?
De definitie van een patent is het exclusieve recht om een product of werkwijze commercieel aan te bieden. Een patent kan verleend worden op een technische uitvinding die innovatief is. Dat kan een geheel nieuwe uitvinding zijn, maar ook een doorontwikkeling van een bestaande uitvinding. Zo lang het maar industrieel toepasbaar is en daadwerkelijk nieuw is. Wanneer een patentaanvraag gehonoreerd wordt, biedt dit in principe een tijdelijk monopolie op het exploiteren van het product of de werkwijze. Bij een Nederlands patent is de maximale geldigheid van een patent meestal 20 jaar. Om je patent gedurende die periode in stand te houden, betaal je jaarlijks een instandhoudingstaks die steeds verder oploopt.

Waar geldt het alleenrecht?
Natuurlijk wil je het liefst dat jouw tijdelijke monopolie op jouw unieke product of werkwijze over de hele wereld geldt. Maar helaas bestaat er niet zoiets als een wereldwijd patent. Voor elk gebied waarin je bescherming wilt, moet je patent aanvragen. Daarmee lopen de kosten flink op, zowel de indieningskosten als de instandhoudingskosten. Eigenlijk is het ondoenlijk om overal bescherming te kopen. Daarom moet je het kiezen van je beschermingsgebieden strategisch aanpakken. Ten eerste moet je de markten afdekken waar je jouw product of werkwijze wilt gaan aanbieden. Daarnaast kun je kijken vanuit waar je concurrenten opereren. Hebben zij een fabriek of basis in het buitenland, dan kun je ook overwegen om daar een patent aan te vragen op jouw unieke product of werkwijze.

Hoe werkt een patentaanvraag?
De kracht van een patent valt en staat met een goede voorbereiding. Dat betekent dat je ten eerste in kaart moet brengen of jouw vinding inderdaad wel in aanmerking komt voor een patent. Het is niet verplicht, maar dit vooronderzoek kan je een hoop onnodige extra kosten besparen voor een doodlopende patentaanvraag en kan je de informatie geven die je nodig hebt om je vinding zo aan te passen dat hij wel uniek is. Zowel dit als het uitwerken van de daadwerkelijke patentaanvraag kun je laten doen door een octrooigemachtigde van een octrooibureau. Deze kan zorgen voor een onderbouwing die juridisch zo dekkend en waterdicht mogelijk is. Vervolgens wordt na het indienen van de aanvraag een nieuwheidsonderzoek gedaan. Het is aan jou of dit alleen in Nederland of juist ook internationaal moet gebeuren. Uiteraard is die tweede optie duurder. Wanneer je een patent toegekend krijgt, wil dat nog niet zeggen dat het onomstotelijk is. Een rechter kan nog bepalen dat het patent geen stand houdt als iemand beroep aantekent.

Patent of octrooi?
Je zag het woord octrooi al even voorbijkomen. Wanneer je in Nederland gaat zoeken naar een manier om patent aan te vragen op je uitvinding, kom je dit woord ongetwijfeld tegen. Sterker nog, wellicht merk je dat de termen door elkaar gebruikt worden. Dat kan heel verwarrend lijken, maar de realiteit is dat ze op hetzelfde slaan. Hoewel het woord patent overgewaaid is uit het buitenland, is de officiële term in Nederland voor het beschermen van een uitvinding ‘octrooi’. Het is wel zo dat de inhoud van een buitenlands patent kan verschillen met de inhoud van een Nederlands octrooi, maar waar het aanvragen van patent op een uitvinding in Nederland betreft is er geen verschil tussen de betekenis van patent en de betekenis van octrooi.
Heb je dus een interessante vinding gedaan waarvan je denkt dat hij echt innovatief is? Dan is het zeker het overwegen waard om er patent op aan te vragen. Dat kost geld, maar het kan wel een investering zijn in een groot zakelijk succes!