AMSTERDAM - De Oude Kerk presenteert een lang verborgen kunstschat: zeven historische zijruimtes, waaronder enkele die eerder niet voor publiek toegankelijk waren. De inrichting, een samenspel tussen erfgoed en hedendaagse kunst, omvat eigen collectiestukken en topbruiklenen. Meer Oude Kerk is vanaf 5 oktober dagelijks te zien.
Meer Oude Kerk
De Oude Kerk breidt uit en biedt het publiek vanaf 5 oktober een ruimer beeld van de geschiedenis en de huidige betekenis van het gebouw. Onder de titel Meer Oude Kerk kunnen bezoekers straks genieten van zelden vertoonde kunstschatten.Zeven gerestaureerde zij ruimtes gaan open voor het publiek en worden ingericht met eigen collectiestukken en topbruiklenen uit verschillende musea en kerken.De Kerkmeesterskamer, de Librije, de IJzeren Kapel, de Spiegelkamer, de Bibliotheek en Collegekamer maar ook het Heilig Graf zijn vanaf dit najaar dagelijks toegankelijk. Dit is des te opmerkelijker, omdat sommige zijruimtes, waaronder de geheimzinnige IJzeren Kapel, in het verleden permanent gesloten bleven. In totaal komt er 155 m2 tentoonstellingsruimte bij. Tijdens een eerste tijdelijke presentatie in de Collegekamer is een zilveren monstrans te zien van 1 meter hoog, een bruikleen van de Nicolaikirche in Kalkar. Dit middeleeuwse topstuk dateert uit 1549 en maakte oorspronkelijk, in de katholieke tijd, deel uit van het bezit van de Oude Kerk.
Meer onderzoek
Lange tijd is de collectie van de Oude Kerk en haar cultuurhistorische betekenis onderbelicht gebleven. Maar met de officiële museumregistratie in 2016 kwam hier verandering in. Inventarisatie en onderzoek kregen prioriteit. De collectie bestaat uit ca. 2600 objecten en ca. 100 schilderijen en prenten, waaronder schilderijen van David Colijns (1582 – c.1665) en Emanuel de Witte (1617 – 1692) die tot de Collectie Nederland behoren. Recentelijk nam het Rijksmuseum twee objecten van de Oude Kerk in bruikleen. Belangrijke schilderijen waaronder Gezicht op het IJ werden gerestaureerd. Nu de collectie en haar cultuurhistorische waarde beter in beeld zijn gebracht, wil de Oude Kerk haar kennis zo veel mogelijk delen. Met het oog hierop heeft zij een omvangrijke herinrichting in gang gezet, waarbij de entree is opgefrist, een museumwinkel is ontwikkelden zij ruimtes zijn geklimatiseerd. De nieuwe opstelling van de collectie in de intieme zij ruimtes van de Oude Kerk geeft bezoekers de kans om meer te ontdekken over de Oude Kerk en kunstwerken op hun oorspronkelijke plek te bezichtigen.Hiernaast is er nu ook ruimte voor bruiklenen met een historisch belang, zoals bijvoorbeeld de monstrans uit de Nicolaikirchein Kalkar. En er is ruimte voor werk van hedendaagse kunstenaars. Zo laat Niek Kemps zich door de IJzeren Kapel inspireren en hangt er werk van Misha de Ridder in de Kerkmeesterskamer. Met de nieuw ontwikkelde audio kunnen bezoekers straks inzoomen en zo ook meer te weten komen.
Meer verhalen
Bij de Alteratie van Amsterdam, op 26 mei 1578, werd de katholieke burgemeester Cornelis Jacobsz. Brouwer, oud-kerkmeester van de Oude Kerk, uit zijn ambt gezet en uit de stad verbannen. De Oude Kerk werd protestants. De jaren ervoor waren roerig geweest en in Amsterdam was de weerstand tegen katholieken hand over hand toegenomen. Cornelis Jacobsz. vertrok naar Kalkar waar hij familie had. Bij zijn verhuizing nam hij zijn meest dierbare bezittingen mee. Later volgde de kostbare monstrans uit de Oude Kerk, die hij eigenhandig voor omsmelting had behoed door hem voor de zilverwaarde over te nemen. Het was zijn bedoeling het terug te geven zodra de Oude Kerk zich weer katholiek kon noemen. Maar dat moment brak nooit aan. Toen de Synode van Dordrecht in 1619 duidelijk maakte dat van een herstel van de katholieke eredienst nooit sprake zou zijn, schonk zijn zoon de monstrans aan de Nicolaikirche in Kalkar. Die heeft hem al 450 jaar in bezit. Maar in oktober keert de monstrans voor de duur van een jaar terug naar de Oude Kerk. Vanaf zijn tijdelijke plaats in de Collegekamer vertelt dit kostbare, eeuwenoude object niet alleen het verhaal van de katholieke devotie en de gevolgen van de Alteratie, het zet ook aan tot denken over een ervaring die veel nieuwkomers in Amsterdam met elkaar delen. Wat betekent het om huis en haard te moeten verlaten?
Meer museum
De Oude Kerk is de eerste kerk van Amsterdam en het oudste gebouw van de stad. Als hedendaagse kunstinstelling in een historisch monument onderzoekt de Oude Kerk haar vroegere, huidige en toekomstige betekenissen en haar dynamische omgeving als pars pro toto voor de ontwikkeling van onze samenleving. Haar geschiedenis, cultuurhistorische waarden en architectuur gelden hierbij als een constante; de kunst vormt het discontinue aspect dat bevraagt en heroverweegt. In de Oude Kerk werken kunsthistorici en historici samen aan spraakmakende en impactvolle presentaties. Hedendaagse kunst en erfgoed gaan in de Oude Kerk hand in hand.
Meer Oude Kerk versterkt de huidige programmering door de collectie te ontsluiten en aan te vullen met internationale bruiklenen. Zo worden de vele verhalen ontsloten die in het oudste gebouw van Amsterdam verscholen liggen. Meer Oude Kerk is een laagdrempelige maar inhoudelijk krachtige museumervaring die de fundering vormt voor nieuwe, eigentijdse interventies en interpretaties van de Oude Kerk en haar collectie door hedendaagse kunstenaars.
Meer Oude Kerk is mogelijk gemaakt met steun van o.a. de BankGiro Loterij, het Mondriaan Fonds, het VSB Fonds, de Stichting Dioraphte, het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Vrienden van de Oude Kerk