AMSTERDAM - Het Openbaar Ministerie (OM) heeft in hoger beroep opnieuw levenslange gevangenisstraffen geëist tegen de twee mannen die ervan verdacht worden op 18 september 2019 Derk Wiersum, die als advocaat een kroongetuige bijstond, in Amsterdam te hebben vermoord.


Levenslang enige passende straf

De verdachten, Moreno B. (34) en Giërmo B. (39), zijn op 11 oktober 2021 door de rechtbank Amsterdam veroordeeld tot gevangenisstraffen van 30 jaar (de maximale tijdelijke gevangenisstraf in Nederland) voor het plegen van moord in vereniging. Het OM had ook in eerste aanleg levenslange gevangenisstraffen voor beide verdachten geëist. De rechtbank ging daar niet in mee, onder meer omdat het om een enkelvoudige moord ging en de verdachten niet eerder vergelijkbare feiten pleegden. Zowel verdachten als OM zijn tegen die uitspraak in hoger beroep gegaan. Het OM deed dat vanwege de strafmaat: in de visie van het OM is enkel een levenslange gevangenisstraf een passende en geboden reactie op de feiten die de verdachten in vereniging hebben gepleegd.

Professioneel voorbereid en uitgevoerd

De twee verdachten worden door het OM gezien als de uitvoerders van de moord. Direct na de moord is de politie een zeer uitgebreid en intensief onderzoek gestart waarbij, naast een buurtonderzoek, ook vele camerabeelden, telefoon- en peilgegevens en ANPR-registraties (kentekenplaatherkenning) zijn geanalyseerd. Daaruit is het beeld naar voren gekomen van een professioneel voorbereide en uitgevoerde moord. De uitvoerders lijken gescheiden van de voorverkenners te zijn aangestuurd. Op basis van het onderzoek concludeert het OM dat de twee verdachten gedurende een periode van grofweg twee weken voorafgaand aan de moord, herhaaldelijk ter verkenning of voorgenomen uitvoering van de moord nabij de woning van Wiersum zijn geweest.

Gestolen auto's

Bij het onderzoek naar camerabeelden van de omgeving van de plaats delict kwam al snel een witte Opel Combo in beeld, die in Rotterdam gestolen was en die was voorzien van valse kentekenplaten. Deze auto bleek vaker in de omgeving te zijn geweest. Uit camerabeelden blijkt dat deze auto op 18 september 2019 voorafgaand aan de moord nabij de woning van Wiersum geparkeerd stond. De Opel Combo en latere schutter kwamen gelijktijdig vanaf dezelfde plek in beweging toen het slachtoffer zijn woning verliet. Na de moord op Wiersum rende de schutter dezelfde straat in als die welke de Opel Combo kort daarvoor was ingereden.

Naast de witte Opel Combo bleek in de weken voor de moord door de uitvoerders een Volkswagen Transporter te zijn gebruikt, die na de moord met een lekke band in een parkeergarage werd aangetroffen; mogelijk was dit de oorspronkelijk bedoelde vluchtauto. Ook deze Volkswagen Transporter is in de periode voorafgaand aan de moord enkele malen in de buurt van de plaats delict geweest.

In de witte Opel Combo zijn naderhand bloedsporen aangetroffen die een match opleverden met het DNA van Wiersum. Beide verdachten konden door DNA-sporen aan zowel de Opel Combo als de Volkswagen Transporter worden gelinkt. Giërmo B. is in de weken voorafgaand aan, maar ook in de dagen ná de moord de vaste gebruiker van deze witte Opel Combo gebleken.

Actietelefoons

In de periode voorafgaand aan de moord maakten beide verdachten voor hun onderlinge communicatie gebruik van prepaid telefoons die slechts korte tijd actief waren en op de dag van de moord uit de lucht gingen. Voorafgaand aan de telkens met een van de gestolen auto’s uitgevoerde verkenningen communiceerden ze middels deze telefoons met elkaar.

Uit het onderzoek is gebleken dat de telefoon van Moreno B. kort voor de moord contact maakte met een zendmast bij de latere plaats delict. Een week eerder werd er vanuit ditzelfde nummer vier keer gebeld naar de telefoon van Wiersum, die uiteindelijk met het sturen van zijn visitekaartje reageerde. Wiersum verbleef toen in het buitenland. Daarna is enkele dagen nauwelijks meer sprake van contact via de actietelefoons en worden de gestolen auto’s niet meer gezien in de omgeving van de woning van Wiersum. Dit alles verandert kort voor de terugkeer van Wiersum in Nederland.

Duidelijk patroon

Het OM meent dat een duidelijk patroon is te herkennen in de gedragingen en bewegingen van de twee verdachten. Er is sprake geweest van een bewuste en nauwe samenwerking. Beide verdachten hebben ter observatie in de betrokken voertuigen gezeten en waren op meerdere dagen aanwezig op de latere plaats delict. Hun rollen waren min of meer inwisselbaar.

Hoewel de schutter op camerabeelden niet herkenbaar is, valt op dat de schutter een bijzonder loopje heeft. Verdachte Moreno B., wiens DNA aan de passagierszijde van de vluchtauto werd aangetroffen, kampt – volgens een verzekeringsarts - met een afwijking aan de stand van zijn voeten.

Vlak na de moord bleek dat beide verdachten en hun vriendinnen beschikten over veel geld. Zo werd kort na de inbeslagname van de Opel Combo voor Giërmo B. een ticket naar Suriname gekocht, werd voor een auto een groot openstaand bedrag contant betaald en gaf Giërmo B. zijn kinderen geld, terwijl Moreno B. voor enkele duizenden euro’s aan sieraden kocht.

Aanslag op de rechtstaat

Op grond van al deze onderzoeksbevindingen is het OM van oordeel dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat beide verdachten zich schuldig hebben gemaakt aan het medeplegen van de moord op Wiersum. Het OM: “De moord op Wiersum heeft een schok teweeggebracht. Niet alleen omdat hij advocaat was maar ook omdat het er sterk op lijkt dat deze moord, na de moord op de broer van de kroongetuige, bedoeld is om de lopende strafzaak Marengo te beïnvloeden, beinvloeding op een buitenwettelijke wijze. Dat is de aanslag op de rechtstaat en dat maakt de impact van de moord nog groter. Daarom eist het OM levenslang”.