AMSTERDAM - Het OM eiste vandaag werkstraffen van 240 uur, een geldboete van €10.000,- én een voorwaardelijke gevangenisstraf van vier maanden tegen twee verhuurmakelaars wegens het faciliteren van criminelen bij de (ver)huur van luxe appartementen in Rotterdam, Berkel en Rodenrijs en Amsterdam. De twee, een 56-jarige man en 55-jarige vrouw uit Wassenaar, worden verdacht van het aannemen van contant geld voor de huur van de verschillende woningen, terwijl zij wisten dat het geld uit de criminaliteit afkomstig was. Daarom is er volgens de officier van justitie sprake van witwassen.

Anonimiteit
Criminelen hebben een grote behoefte aan anonimiteit. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat zij bereid zijn daar grof geld voor te betalen. Zij geven een (groot) contant geldbedrag aan de verhuurder in ruil voor een luxe appartement. In de prijs zit vaak gas, water en licht, internet en TV inbegrepen. Nergens komt op die manier de naam van de crimineel in de papieren terug. Het huurcontract staat vaak op naam van een niet bestaand persoon, wordt afgesloten met valse identiteitsbewijzen en zonder grondige screening van de huurder. Op deze manier ‘koopt’ de crimineel anonimiteit en is het tegelijk het ‘verdienmodel’ van de malafide verhuurmakelaar. (Contant) geld verdienen door die anonimiteit te bieden.

Onderzoek
De zaak tegen deze twee verhuurders kwam in 2018 aan het licht. Een rechercheteam deed toen al enkele maanden onderzoek naar het (verhuur)bedrijf van de verdachten. Daaruit bleek dat de woningen die in heel Nederland, maar vooral Rotterdam-Zuid, werden aangeboden niet volgens de regels werden verhuurd. Zo schreven huurders zich niet in het Basisregistratie Personen (BRP) van de gemeente in, vonden betalingen met grote bedragen contant plaats en was er geen controle van de identiteit van huurders.

De twee verdachten werden 9 april 2018 aangehouden. Tijdens het onderzoek nam de politie o.a. hun administratie, 57.000 euro, een aantal dure auto’s, 1,5 kilo hasj en patronen in beslag. Ook bezocht de politie meerdere panden van de verhuurder. Daar werden grote partijen harddrugs, hennepkwekerijen, vuurwapens, munitie en in totaal bijna een ton aan contant geld aangetroffen.

Schuld
De officier van justitie is ervan overtuigd dat verdachten bewust de wet hebben overtreden. Uit het onderzoek is gebleken dat verdachten al sinds 2013/2014 wisten dat zij door hun manier van werken risico’s liepen. Zij werden al sinds 2013 geconfronteerd met criminaliteit in hun panden en de banken waarschuwden al sinds 2015 dat zij hun aandeel contante betalingen moesten terugdringen. Toch hebben verdachten ervoor gekozen hun werkwijze niet aan te passen. Uit het onderzoek is ook gebleken dat beide verdachten gebruik maakten van een zogenoemde PGP-telefoon om over hun panden te communiceren. De officier daarover op zitting: “Het gebruik van een dergelijk versleuteld toestel is niet strafbaar, maar het is algemeen bekend dat criminelen communiceren via PGP-telefoons. Het feit dat verdachten via zo’n toestel met een aantal van hun huurders communiceerden is veelzeggend.”

Aandacht voor vastgoedcriminaliteit
Om te voorkomen dat criminelen onderdak krijgen voor hun activiteiten, richten verschillende partners in de regio Rotterdam zich dit najaar op het tegengaan van vastgoedcriminaliteit. Het gaat om initiatieven als webinars, bewustwordingsgesprekken en een campagne door Meld Misdaad Anoniem om verdachte omstandigheden te herkennen en hier naar te handelen. Met deze initiatieven helpen zij pandeigenaren, verhuurmakelaars en andere betrokkenen (ergere) problemen in hun verhuurde woning voorkomen.

Ook is er een filmpje gemaakt waarmee aandacht in de media is gevraagd voor het probleem van spookbewoning. Vanuit de privaat-publieke samenwerking worden gesprekken gevoerd met de (lokale) politiek over het reguleren van de markt, omdat de verhuurmakelaardij een vrij beroep is en er geen zicht is op verhuurde panden.

Hans van der Ploeg, directeur VBO (vereniging van makelaars en taxateurs) ziet hier een rol weggelegd voor rancheorganisaties: “Verhuurbemiddelaars spelen een belangrijke rol om ondermijning in vastgoed te voorkomen. Direct aan het begin van het verhuurproces kunnen eventuele malafide huurders al worden herkend door onder andere een goede en diepgaande screening uit te voeren. Door de drempels voor malafide huurders te verhogen kan erger worden voorkomen. VBO is ervan overtuigd dat daarvoor een kwaliteitsslag nodig is in de markt. Een brancheorganisatie heeft de faciliteiten om ervoor te zorgen dat de verhuurbemiddelaar aan de gestelde kwaliteitseisen (zoals een uitvoerige screening van potentiële huurders) voldoet.”