De vrijheid van meningsuiting is van groot belang, bijvoorbeeld om een debat te voeren over maatschappelijke onderwerpen zoals immigratie, asiel en integratie en ontwikkelingen die plaatsvinden op het gebied van gender of genderidentiteit. Er moet voor iedereen voldoende ruimte zijn om over die onderwerpen zorgen te uiten en van gedachten te wisselen, zeker in het geval van politieke partijen. Die vrijheid van meningsuiting kent echter wel grenzen. Het OM is van oordeel dat met de twee campagnevideo’s de grenzen die de strafwet aan de vrijheid van meningsuiting stelt, zijn overschreden.
Asielzoekers
In de eerste video waar het OM onderzoek naar doet, wordt een website van FvD over de Spreidingswet onder de aandacht gebracht. De video is op meerdere dagen dit jaar uitgezonden in de zendtijd voor Politieke Partijen. Met de video zet de partij volgens het OM asielzoekers als groep tegenover de rest van de Nederlandse bevolking, en wordt het publiek naar oordeel van het OM aangezet tot haat tegen asielzoekers (strafbaar gesteld in artikel 137d wetboek van strafrecht). Daarnaast is het OM van mening dat de campagnevideo een negatief beeld schetst van de groep asielzoekers en de partij zich hiermee schuldig maakt aan groepsbelediging. Volgens eerdere rechterlijke uitspraken valt de groep asielzoekers onder de discriminatiegrond ‘ras’ (strafbaar gesteld in artikel 137 c Wetboek van strafrecht).
Non-binaire en transgenderpersonen
Het andere filmpje is in november 2023 gepubliceerd op het Instagram account van FvD en gaat over non-binaire en transgender personen. Volgens het OM heeft de campagnespot als doel om mensen te overtuigen van het gevaar van transgender en non-binaire personen, door lhbtiq+ gerelateerde beelden van onder andere de pride te combineren met termen zoals ‘indoctrinatie’, ‘seksualisering’, ‘verminking’. Hiermee wordt haat tegen transgender en non-binaire personen aangewakkerd. Dat zou naar oordeel van het OM kunnen leiden tot acties tegen deze personen op basis van die haat. Het OM beschouwt daarnaast het gebruik van een fragment van een persoon uit een televisie-uitzending in het campagnefilmpje als een belediging met een discriminatieaspect van die persoon.
Volgens het OM worden met beide video’s op weldoordachte wijze en met gebruik making van retoriek, hele groepen in een kwaad daglicht gesteld. Daarmee is de grens van de vrijheid van meningsuiting naar oordeel van het OM overschreden. Het OM vindt het belangrijk dat we een samenleving hebben waarin iedereen zich thuis voelt, ongeacht afkomst of gender. Iedereen moet veilig kunnen leven, zonder zorgen over geweld of uitsluiting.
De verhoren van de drie bestuursleden zijn deze maand. Het OM zal daarna een vervolgingsbeslissing nemen.