AMSTERDAM/DEN HAAG - Het Openbaar Ministerie (OM) eist celstraffen tot negen jaar tegen leden van een koeriersnetwerk dat voor bijna 500 miljoen euro aan contant geld voor criminelen verplaatste. Acht verdachten staan deze week terecht bij de rechtbank Den Bosch. Zij zouden zijn aangestuurd door een man die vorig jaar door Griekenland werd overgeleverd en die in een aparte zaak terecht staat.

Het onderzoek van de Taskforce Underground Banking (TF-UB) is gestart met chatberichten van het communicatieplatform ANOM, verkregen van de Amerikaanse FBI. Daaruit blijkt dat deze groep mensen zich tussen juni 2020 en maart 2021 op dagelijkse basis bezig hield met de inname en verdeling van enorme hoeveelheden contant geld; zogenaamde picks & kicks. Er blijkt een geolied netwerk van koeriers achter te zitten die op openbare plaatsen in Nederland tassen vol contanten overdragen, zo ontdekt de Eenheid Landelijke Opsporing en Interventies (LO) van de politie. De verdachten maken daarbij gebruik van voor ondergronds bankieren kenmerkende ‘tokens’ als betalingsbewijs. In totaal is er in 8 maanden ruim € 246.130.620 opgehaald (gepickt) en een bedrag van € 247.830.600 weggebracht (gekickt).

‘Verkopers in de buitendienst’

De verdachten gingen te werk ‘alsof zij verkopers in de buitendienst waren van een legale onderneming’, zo merkte de officier van justitie van het Landelijk Parket op. Dag in dag uit werden grote geldbedragen opgehaald, geteld, herverdeeld en weer weggebracht. De administratie werd nauwgezet bijgehouden. Er waren coördinatoren van de verschillende kantoren die werkoverleggen hielden. Daarin bespraken ze de verbetering van werkprocessen en procedures. Dat het een alles behalve regulier bedrijf was te merken na het oprollen van cryptocommunicatieplatform EncroChat. Daarna werd direct afgesproken dat de afleveradressen niet langer genoemd zouden worden in de app, maar er verwezen zou worden naar een nummer op een lijst. Dagbalansen mochten niet meer met de hand geschreven worden om herkenning te voorkomen.

‘kantoor Den Haag’ en ‘kantoor Amsterdam’

De organisatie had twee locaties die verschillende gebieden bedienden; ‘kantoor Den Haag’ en ‘kantoor Amsterdam’. In werkelijkheid loodsen waarin het criminele geld geteld en herverdeeld werd. Kantoor Den Haag blijkt een loods in Wateringen die ook nog eens is overvallen. Bij een doorzoeking vond de politie er verschillende verborgen ruimtes en een geldtelmachine.

‘Kantoor Amsterdam’ wordt na de overval het nieuwe hoofdkantoor, en blijkt te bestaan uit een loods in Nieuw-Vennep. Ook hier was een verborgen ruimte, geldtelmachines, maar ook werd er een bedrag van 1.300.000,- euro aangetroffen, inclusief memo’s van de te tellen bedragen. Meerdere verdachten worden aan deze locatie verbonden. Zij horen maandag 18 maart forse celstraffen tegen zich eisen. Voor drie verdachten is dat 6 jaar (72 maanden): het betreft een 41-jarige man uit Leidschendam, een 27-jarige man uit Haarlem en een 26-jarige man uit Mijdrecht. Twee van hen worden bij ‘ kantoor Amsterdam’ gezien in de weer met een transactie.

Ook een 42-jarige man uit Den Haag is hier actief als geldloper, en leert nieuwelingen de fijne kneepjes van het geldlopersvak. Zijn broer, een 45-jarige man eveneens uit Den Haag, was al eerder aangehouden met een groot geldbedrag in zijn auto. Dat weerhield hem er niet van om in kantoor Amsterdam een verborgen ruimte te maken. Tegen de twee broers is respectievelijk 78 en 75 maanden celstraf geëist.

Contact met Griekse verdachte

Dan zijn er nog verdachten die een overkoepelende rol hadden. Een van hen, een 61-jarige man uit Amsterdam, had volgens het OM een leidinggevende rol en stond in nauw contact met een man die later in Griekenland wordt aangehouden. Deze twee communiceren zowel via ANOM als Sky-ECC over de balansen en de te betalen commissies en zijn dagelijks bezig met het ondergrondse bankieren. Ze maken gebruik van diensten van anderen, zoals een boekhouder, een 52-jarige vrouw uit Amsterdam.

Tegen de 61-jarige Amsterdammer wordt 9 jaar cel geëist, de 52-jarige boekhouder moet als het aan het OM ligt 3 jaar de cel in.

De Griekse medeverdachte staat in een aparte zaak terecht, maar werd maandag wel in de rechtszaal gehoord als getuige in de zaak van zijn vermoedelijke medewerkers. Hij beriep zich op zijn zwijgrecht, net als de 61-jarige Amsterdammer.

Misdaadgeld

Sommige verdachten erkenden dat ze als geldkoerier hadden gewerkt, maar ze zouden niet hebben geweten dat het om crimineel geld ging. Over de herkomst van de tassen cash die ze verplaatsten en hun opdrachtgevers lieten ze niks los. Toch blijkt uit de chats overduidelijk dat het om misdaadgeld gaat. Ze worden dan ook allen verdacht van deelname aan een criminele organisatie en witwassen van crimineel geld.

Witwassen is onlosmakelijk verbonden met zeer ernstige vormen van (georganiseerde) criminaliteit, zoals drugshandel. Deze vorm van witwassen draait om het kunnen beschikken over geld. De belangrijkste drijfveer om criminele activiteiten te ondernemen. Geld is ook de motor van het criminele bedrijf. Geld stelt criminelen in staat om er een bestedingspatroon op nahouden dat anders niet haalbaar zou zijn. Belangrijker is echter dat het criminele geld ook wordt gebruikt om te investeren in bestaande criminele activiteiten of om nieuwe te ontplooien.

Naast de celstraffen eist het OM geldboetes tussen de 10.000 en 40.000 euro. Ook wil de officier van justitie dat de in beslag genomen geldbedragen en auto’s verbeurd worden verklaard.